________________
૧૩૮
નેમિભક્તામર
[ શ્રીમાત્રમત
अन्वयः (૨) મો! પૂર્વ (મવાર) પ્રવઠ-પૂરિત-પાસના, (તતઃ ) કૅલિત-સરયુત'-મુગા, શે અા હર દારિતા, વહિવે મૌન ચિતા, મછુના પૂર્વ વિમુa (ગમવત્ ), (તરમાત્) ગન-મવધિ-રાજા-માજ ! તુર્ય નમઃ |
શબ્દાર્થ પૂર્વ પહેલાં.
મૉનં (મૂ૦ મૌન)=મેનને. અમે (મૂવ પ્રમુFહે નાથ !
શ્રિતઃ (મૂળ તિ) આશ્રય કરેલ. પ્રાણપ્રકૃષ્ટ શૈર્ય.
પરિવે (મૂળ રિનગ) લગ્નને વિષે. પૂતિ (પા પૂ)=પૂરેલ.
વિમુવઃ (૦ વિમુર-વિમુખ. પાશ્ચાથ–પાંચજન્ય (નામનો શંખ).
અષનાં હમણા. જિagazભ્યા=પ્રકષ્ટ પરાક્રમ વડે પૂર્યો છે શ્વ= મ. પાંચજન્ય જેણે એવા.
તુચ્ચું (૬૦ સુમ૨) તને, કે (૧)=(૧)પ્રકાશમાં; (૨) જલમાં. નમર્તમકાર. વેદ્ધિ (ધા ૬ ) હલાવેલ.
===ોક. અયુત અચુત, કૃષ્ણ.
મા=સંસાર. મુઝ હસ્ત, હાથ,
૩ધિ સમુદ્ર. મેજિતાયુતમુનઃ=વાળ્યો છે. કૃષ્ણને હાથ જેણે તે. ! ફોષv=શેષવું તે. વિતા (મૂ૦ સિત ) હસી કાઢેલ,
અવકલાભ. (મૂ૦ દરમ્ =આની.
તમારાજા !=હે લોકેના સંસાર સમુદ્રના (૫૦ ટાર) સ્ત્રી વડે.
શેષણને લાભ છે જે દ્વારા એવા ! (સં. )
બ્લેકાર્થ હે નાથ ! પહેલાં તે તે પ્રકૃટ પરાક્રમ વડે પાંચજન્ય (નામને શંખ ) પૂર્યો હતો. ત્યાર બાદ તે પ્રકાશ(યુક્ત અખાડા )માં કૃષ્ણનો હસ્ત વાળ્યું હતું. વળી ત્યાર પછી જલાશયને વિષે એની પત્નીઓએ તને હસી કાવ્યું હતું. ત્યાર બાદ લગ્નના સંબંધમાં તે મૌન ધારણ કર્યું હતું અને હમણા તું આમ વિમુખ થયેલ છે. તે તેથી તેના [ અથવા મારા જેવા મનુષ્યના ] સંસાર-સમુદ્રનું શેષણને લાભ છે જે દ્વારા એવા (હે નાથ ) ! તને નમકાર હેજે.”—૨૬
સ્પષ્ટીકરણ કણ-વિચાર–
દરેક વાસુદેવની પેઠે કષ્ણને ગરૂડનું વાહન હતું. તેની પાસે પાંચજન્ય શંખ, કમોદી ગદા, નન્દક પગ, શાકુંગ ધનુષ્ય અને સુદર્શન ચક્રહતાં. વળી તેને શ્રીવત્સનું લાંછન હતું. તેને હાથમાં ચમન્તક મણિ હતા, જ્યારે તેના ભુજની મધ્યમાં કેતુભ મણિ હતો. તેને સત્યભામા પ્રમુખ પત્નીઓ હતી. પાઠ-વિચાર
ભક્તામર સ્તોત્રના ૨૬મા પધનું ચતુર્થ ચરણ તો “તુષ્ય નમો નિન મવધિજાય' એમ છે, જ્યારે અહિંઆ તે “જિનીને બદલે “જન' શબ્દનો ઉલ્લેખ કર્યો છે તેનું શું કા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org