Page Text
________________
नेमिमकामरम्]
નેમિભક્તામર
११५
भूति-संपत्ति
यह अत्र विवाहभूत्यामननी संपत्ति प.
आत्मन्-भाभा. आश्रित (घा. त्रि)माश्रय येस.
सम-५, सभान. विवाहमूत्याश्रित-समनी संपत्तिय मा५ ३२।येस. | आत्मसमपाताना समान. यः (मू० यद् )ो .
। करोति ( धा• कृ )-रे छे.
શ્લેકાર્થે " हे (सर्व) य५५ (यित्तवाणा नाथ)! Mनैया, जननी, Nrs, मधु मने मागिनी [24241 કુળ-ત્રી ] તેમજ હું યુવતિ એવા આ પિતાના સમાન ( કુટુંબ-) સમુદાયને જે વિવાહની (સુંદર વસ્ત્ર, આભૂષણ, ભજન, વિલેપન ઇત્યાદિ ) સમૃદ્ધિ વડે આશ્રિત કરતું નથી, એવો જે તું (છે) તેના આગમનથી શું? ( અર્થાત્ તું અત્ર નહિ આવ્યો હત, તે સખીઓમાં મારી હાંસી થાત નહિ.) [ અથવા આ તારી શી દશા છે અથવા આ તારું શું જ્ઞાન છે? (તે હું જાણું શકતી નથી; પરંતુ ભવિષ્યમાં સ્ત્રી વિના તું દુઃખી થશે એમ મને લાગે છે, કેમકે “ગળ વિનાને કંસાર, તે બાયડી વિનાને સંસાર')] તેમજ વળી તે તું છે? ના (અકિંચિકર હોવાથી તે નિરર્થક છે) [अथवा तुं नथीor ! (तन तुंखे-छायारी छ ) अथवा ते तुं शुं ५३५ छ, ( क्षत्रिયને ધર્મ તે શરણાગત અબળાનું રક્ષણ કરવાને છે ) અથવા હે (બાલ્યાવસ્થામાં જ નહિ परंतु ) सहा य५५ ! ते तुं ।छ ]. "-१०
दृष्ट्वा भवं तमनिमेषविलोकनीय
नान्यत्र तोषमुपयाति मदीयचक्षुः । पीत्वा पयः शशिकरद्युति दुग्धसिन्धोः क्षारं जलं जलनिधेरशितुं क इच्छेत् ? ॥ ११ ॥
टीका हे सुभग ! मदीयचक्षुः-मम नेत्रं कर्तृपदं तोष-तुष्टिं नोपयाति-न प्राप्नोति । कस्मिन् ? अन्यत्र-शुभसांसारिकभोगविलाससुखं विहायान्यत्र मुनिधर्ममार्गे। किं कृत्वा ? तं-प्रसिद्धं सुकतोपेतं भव-संसारं उपलक्षणत्वाद् विविधभोगसंयोगलीलाजनितसुखास्वादप्रमोदमेदुरबहुनरनारीरूपं दृष्ट्वा-विलोक्य । कथंभूतं भवं ? अनिमेषविलोकनीयं-(नेत्र )निमीलनरहितदर्शनीयम् । दृष्टान्तमाह-को नरो जलनिधेः-लवणसमुद्रस्य क्षारं जलमशितुं-जलपानं तुमिच्छेत् ? न कोs. पीत्यर्थः । किं कृत्वा ? दुग्धसिन्धोः-क्षीरसमुद्रस्य पयः-जलं पी-वा । किंविशिष्टं पयः ? शशि करद्युति-चन्द्रकिरणधवल मिति । अत्र मुनिधर्ममार्गस्य क्षारजलोपमानं विविघक्लेशजालसहनत्यात, सांसारिकसुखस्य तु क्षीरसमुद्रनिर्मलजलोपमानं प्रत्यक्षसुखत्वात् सर्वजनानुभवसिद्धमिति । एतेन पुण्यवतां भोगविलासं दृष्ट्वा मन्मनस्तत्र धावति, वं तु तत्र विमुख इति तब मूढत्वमस्तीति ।।
___ अथ द्वितीयमर्थमाह-हे सुभग! मदीयचक्षुः-(मम) नेत्र तोपं नोपयाति । कस्मिन् ? त्वां विना-अन्यत्र वररूपे । किं कृत्वा ? भवन्तं-नेमिं दृष्ट्वा । कथंभूतं भवन्तं ? अनिमेषविलोकनीयं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004888 |
| Book Title | Kavya Sangraha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Jinshasan Aradhana Trust |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 224 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |