Kavya Sangraha Part 1

SR No.: 004888
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Publication Year: 2004
Total Pages: 224
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 10 MB

Page 134

नेमिभक्तामरम् ]
નેમિભક્તામર पीडायां सत्यां जले उपलक्षणत्वान्नीराश्रयसमीपे, आधारे सप्तमी, तत्र वसतां पततां जनानां अर्थात् चक्रवाकपक्षिणां आलम्बनं भवति, विरह विनाशकत्वात् । चक्रवाकमिथुनं हि रात्राववश्यमेव विश्लेपं गच्छति, सूर्योद्गमे तु संयोग प्राप्नोति, तवापीदृशं कर्तुमुचितमिति सूचितम् । दृढतापनुत् एतद्विशेषणं सर्वत्र योज्यमिति । पतत् पक्षी " पतत्रिपतत्पतङ्गाः" इति हैमः ( का० ४, श्लोक ३८२ ), "खः मूर्ये' इति हैमानेकार्थ्यां महीपकोपे च । “वो वाते वरुणे रुद्रे सान्त्वने" इत्येकाक्षरनिघण्टौ । खं चन्द्रमण्डलं, यतः "खं नृपे गगने विन्दाविन्द्रिये चन्द्रमण्डले" इत्यादि महीपसत्के । इति प्रथमकाव्यार्थः ॥ १॥
अन्वयः (यथा ) जस्ले ( डे ) ( अथवा इ जड ! ) अक्त-अमर ! ( अथवा भक्त-अम-र)! पततां जनानां अ-सुख-आर्ती ( सत्यां ) आलम्बनं ( भवसि तथा ) दृढ-ताप-नुद, पद्मा-आकरः, वसु-कलः वसुखः त्वं त्वत्-उपसेवने एव उत्क-मनसः मम राजीमत्याः आलम्बनं भव ।
अथवा (हे ) भक्त-अमर ! अ-सुख आतौ जले पततां जनानां दृढ-ताप-नुद, सु-क-लः व-सुखः पद्माकरः व त्वं त्वत्-उपसेवने एव उत्क-मनसः मम राजीमत्याः आलम्बनं भव ।
अथवा (हे ) भक्त-अमर ! इ जड ! अ-सुख-आतौ पततां जनानां दृढ-ताप-नुद् वसु-खः, पद्माआकरः सुकला व त्वं त्वत्-उपसेवने एव उत्क-मनसः मम राजीमत्याः आलम्बनं भव ।
अथवा ( हे ) भक्त-अमर ! अ-सुख-आतौ जले पततां जनानां दृढ-ताप-नुद, व-सुखः ( अथवा वसुखः), पद्मा-आकरः सुकलः व [अथवा (हे) भक्त-अमर !............दृढ-ताप-नुद् पद्म-आकरः वसु-कलः, सुखः व ] त्वं त्वत्-उपसेवने एव उत्क-मनसः मम राजीमत्याः आलम्बनं भव ।
શબ્દાર્થ भक्त-सेवा
उत्कमनस:=63हित छ यित मेवा. अमर-सु२.
दृढ=२. अम-रोग.
ताप=(१) ४५२; (२) ६:५; (3) 15; (४) २भी. रा-मा .
नुद्-प्रेर,६२ ४२. भक्तामर !=(१) सुरे। छ
से ना मेया !; (२) | दृढतापनुद्=(१) तापते ६२ ५२नारा; (२) હે ભક્તને રોગ અર્પણ કરનારા !
સંબોધનાર્થે. त्वत् (मू० युष्मद् )-द्विती५ ५३५वाय सर्वनाम. त्वं (मू० युष्मद )-तुं. उपसेवन सेवा.
पद्मा=(१) सभी; (२) शामा. त्वदुपसेवने तारी सेवामा
पद्म:34. पव-४.
आकर=(१) माय; (२) समूह राजीमत्याः ( मू० राजीमती )- भतीना. पद्माकर =(१) सक्षमीनी मा; (२) शालाना म९७४२; मम (मू० अस्मद् )भारा.
( 3 ) भवानी समू७. उत्क-अहित.
वसु-(1) द्रव्य; (२) २त्न; (3) ७ि२९, (४) ते. मनस्य त्त.
कला-Yणा.