Page Text
________________
૪૪
અજૈવ-અધિકાર.
[ દ્વિતીય
પ્રાસાદોને, કાષ્ઠાને, ચામડાંનેા, ઘડાઓને, કપડાઓના અને સાદડીઓને ચૂના વડે, માટી વડે, કાદવ વડે, શ્લેષ ( વજ્રલેપ ) વડે, લાખ વડે, મીણ વગેરે શ્લેષણુ દ્રવ્યા વડે થતા અન્ય ‘શ્લેષણા-અન્ય’ છે. આ બન્ધ જધન્યથી તત્કૃત અને ઉત્કૃષ્ટથી સ ંખ્યાત કાલ સુધીના છે.
ઘાસ, લાકડાં, પાંદડાં, તુષ, ભુસુ', છાણ, કચરા, રાખ વગેરંના ઢીલાના જે ઊંચા બન્ય તે ‘ ઉચ્ચય-અન્ય ’ છે. આ જઘન્યથી અતર્મુહૂત અને ઉત્કૃષ્ટથી સ ંખ્યાત કાલ "ત હાય છે.
થાય છે
કુવા, તળાવ, નદી, કહ, વાવ, પુષ્કરિણી, દધેિકા, ગુજાલિકા, સરાવી, સાવરાની શ્રેણિ, મેટા સરાવરાની હાર, બિલની ૫ક્તિ, દેવકુલ, સભા, પરબ, સ્તૂપ, ખાઇએ, પરિઘા, કિલ્લાઓ, કાંગરા, અરકા, દરવાજા, ગેાપુર તેારણ, પ્રાસાદ, ઘર, શરણ, લેણુ ( ગૃહ–વિશેષ ), હાર્ટા, શીંગાડા જેવા આકારના માર્ગો, ત્રિકમા, ચતુષ્કમા, ચત્વરમા, ચતુર્મુખમાર્ગ, રાજમા વગેરેને ચુના, કચરા અને શ્ર્લેષ ( વજ્રલેપ )ના સમુદાય વડે જે બન્ય થાય છે તે ‘ સમુચ્ચય-અન્ય ’ છે. આની જધન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ઉચ્ચય-અન્ય જેટલી છે.
:
સહનન મધના છે. ઉપભે છેઃ-(૧) દેશ-સહુનન અને ( ૨ ) સર્વાં-સહનન. કોઇ વસ્તુના દેશથી-અંશથી કાઇ વસ્તુના દેશને-અંશને પરસ્પર સંબંધરૂપ અન્ય તે ‘ દેશસહનન અન્ય ’ છે, જ્યારે સર્વોત્ર્ય સંબંધરૂપ અન્ય તે ‘ સસહનનબન્ધ ' છે. ગાડાનાં અંગેનું એકત્ર અન્ધન તે પ્રથમ પ્રકાર છે, જયારે દૂધમાં જળને બંધ તે દ્વિતીય પ્રકાર છે. વિસ્તારથી કહીએ તે ગાડા, રથ, ચાન ( નાની ગાડી ), řયુષ્ય, હાથીની અંબાડી, `અડ્ડપલાણુ, શિબિકા અને ઉસ્યન્તમાની તેમજ લેાઢી, લેાઢાના કડાયા, કડછા, આસન, શયન, રતંભ, માટીનાં વાસણા, પાત્ર, વિવિધ ઉપકરણા ઇત્યાદિ પદાર્થના જે સંબંધ થાય છે તે ‘ દેશસહનન-અન્ય ’ છે. આ જઘન્યથી અંતમુહૂત કાલ સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી સખ્યાત કાલ સુધી રહે છે.
સમુદ્ઘાત કરતી વેળા વિસ્તારેલા અને સકાચી દીધેલા જીવ-પ્રદેશેાના સખ ધથી તૈજસાઢિ શરીરના પ્રદેશને જે સંબંધ છે તે ‘શરીર-મન્ય’ છે. કેટલાક આને બદલે ‘શરીરિ-ગન્ધ’ના નિર્દેશ કરે છે અને તેનું લક્ષણ એમ સૂચવે છે કે સમૃઘાત કરવામાં વિક્ષિપ્ત જીવ-પ્રદેશેાના સ`કાચને વિષે જે અન્ય છે તે ‘શરીરિ-અન્ધ' છે. શરીર-મન્ધના (૧) પૂર્વપ્રયાગપ્રત્યયિક અને (૨) પ્રત્યુત્પન્નપ્રચંગપ્રત્યયિક એમ બે પ્રકારો છે. વેદના, કષાયાતિ “સમુદ્ઘાતરૂપ જીવના વ્યાપારરૂપ નિમિત્તને લઇને થયેલા જીવ-પ્રદેશોના એટલે કે તાશ્રિત તેજસ કાણુ શરીરના પ્રદેશના અન્ય તે પ્રથમ પ્રકાર છે. વમાન કેલિ-સમ્રુદ્ઘાતરૂપ જીવના વ્યાપારથી થયેÀા તૈજસ કાણુ શરીરના અન્ય
Ct: ।
Jain Education International
૧ વક્ર સારિણી કે ગોળ પુષ્કરણી, ૨ કિલ્લાની કે નગરની વચમાંના રસ્તા.
३ " सङ्गतः- उच्च यापेक्षया विशिष्टतर उच्चयः समुच्चयः, स एत्र बन्धः समुश्चय
* ગાલ્લુ ' દેશમાં પ્રસિદ્ધ બે હાથ પ્રમાણ વેદિકાથી યુક્ત જ પાન.
૫ પુરુષ પ્રમાણ જ પાન–વિશેષ; જપાન એટલે સુખાસન, એક જાતની શિબિકા. ૭ શરીરની બહાર છત્રના પ્રદેશને પ્રક્ષેપ.
હું એક જાતનું વાહન
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004886 |
| Book Title | Arhat Darshan Dipika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mangalvijay, Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Yashovijay Jain Granthmala |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 1296 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 26 MB |