Page Text
________________
૫૪૧
यास]
આહત દર્શન દીપિકા, આકાશાસ્તિકાયનું લક્ષણ–
'अवगाहमानानां पदार्थानामवकाशे शर्करा-बन्योर्दुग्धा-ऽयोगोलकवद् हेतुताधारकत्वमाकाशस्य लक्षणम् । ( १९९) અર્થાત જેમ દૂધ સાકરને અને લોખંડને ગળે અગ્નિને અવકાશ આપે છે, તેમ અવગાહનાની અપેક્ષા રાખનારા પદાર્થોને અવકાશ આપવામાં કારણભૂત પદાર્થ “આકાશાસ્તિકાય” घडवाय . પુલાસ્તિકાયનું લક્ષણ
'ग्रहण-धारणादिपरिणामवत्त्वे सति रूपादिमत्त्वं रूपादिसंस्थानपरिणामरूपत्वं वा पुद्गलास्तिकायस्य लक्षणम् । ( २००) અર્થાત ગ્રહણ, ધારણ ઈત્યાદિ પરિણામથી યુક્ત અને રૂપી એ પદાર્થ “પુદગલાસ્તિકાય” જાણ. અથવા રૂ૫ વગેરે સંસ્થાનના પરિણામવાળો પદાર્થ “યુગલાસ્તિકાય” કહેવાય છે.
१सरमाव। ल सू. ४८१--
" आगासस्थिकारणं भंते ! जीवाणं अजीवाण य किं पवत्तति ? । गोयमा ! आगास स्थिकाए णं जीवदव्याण य अजीवदम्वाण य भायणभूप ।
एगेण वि से पुन्ने दोहि वि पुन्ने सयं पि मापन्जा ।
कोडिसपण वि पुन्ने, कोडिसहस्सं पि मापन्जा ॥१॥ अषगाहणालक्खणे णं आगास स्थिकाए ॥"
[ आकाशास्तिकाथेन भदन्त ! जीवानामजीवानां च किं प्रवर्तते । । गौतम ! आकाशास्तिकायो जीवद्रव्याणामजीवद्रव्याणां च भाजनभूतः-एकेनाप्यसौ पर्णो द्वाभ्यामपि पूर्णः शतमपि मायात् । कोटिशतेनापि पूर्ण: कोटिसहस्रमपि मायात् , अवगाहनालक्षण आकाशास्तिकायः ।]
૨ સરખા ભગવતી ( સ. ૪૮૧ )ગત નિખ-લિખિત ઉલ્લેખ
. पोग्गल स्थिकाए णं पुच्छा, गोयमा ! पोग्गल त्थिकापणं जीवाणं ओरालियवेडब्धिय-आहार-तेया-कम्मप सोइंदिय-चक्खिदिय-घाणिदिय-जिभिदिय-फासिदियमणजोग-प्रयजोग-कायजोग-आणापाणणं च गहणं परत्तति, गहणलक्खणे णं पोग्गल. स्थिकाए ।"
[ पुद्गलास्तिकाये पृच्छा, गौतम ! पुद्गलास्तिकायेन जीवानामौदारिक-वै क्रियाSSहारक-तेजस-कार्मणानां श्रोत्रेन्द्रिय-चक्षुरिन्द्रिय-घ्राणेन्द्रिय-जिहवेन्द्रिय-स्पर्शनेन्द्रियमनोयोग-वचोयोग-काययोगानप्राणानां च ग्रहणं प्रवर्तते, ग्रहणलक्षणः पदलास्तिकायः।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004886 |
| Book Title | Arhat Darshan Dipika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mangalvijay, Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Yashovijay Jain Granthmala |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 1296 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 26 MB |