Arhat Darshan Dipika

SR No.: 004886
Original Sutra Author: N/A
Author: Mangalvijay, Hiralal R Kapadia
Publisher: Yashovijay Jain Granthmala
Publication Year: 1932
Total Pages: 1296
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 26 MB

Page 148

ઉલ્લાસ ]
આહંત દર્શન દીપિ. કેટલીક વાર એમ પણ કહેવામાં આવે છે કે “ ના વિનાશરિત નિ:કારણ શુન્યમાપક્ષવિરીનવતુ જ્ઞાનં મોક્ષના " અર્થાત “સાકાર વસ્તુનો નાશ અને નિરાકારની શૂન્યતા એ ઉભયથી પૃથ વસ્તુનું જ્ઞાન થવાથી મોક્ષે જવાય છે. આ કથન પણ યુક્તિયુક્ત છે, કેમકે જડ સાકાર વસ્તુ તે ઘટ-પટાદિક પુદગલ છે, જ્યારે જડ નિરાકાર વસ્તુ તે ધર્માસ્તિકાયાદિક છે. આ ઉભયથી ભિન્ન વસ્તુ તો સર્વજ્ઞ વીતરાગ ભગવાન છે. એનું જ્ઞાન થતાં મોક્ષ મેળવવામાં વિલંબ થાય ખરે છે ?
ગ્રન્થ-ગૌરવના ભયથી હવે બીજાં કેટલાંક મન્તવ્યને ફક્ત નિર્દેશ કરી આ વિષય સમાપ્ત કરવામાં આવે છે. વિદ્વાન પાઠક કયાં તો તે વાકયમાં રહેલ રહસ્યને સ્વયં વિચારી લેશે અથવા તે તે માટે પુરૂષાર્થ (પૃ. ૩૨-૩૫) જોઈ લેશે.
(૨) “gવારા વિજ્ઞાન્ત કથિતદુરિજવિધા મોક્ષમા” (૨) “ચાપતવારા કરાતાર્થનિષ્ટાચાર મોક્ષના (૩) “મર વરસે ધ્યાનધાર મોક્ષા ” (૪) “ મહાવાક્યવિવ મોક્ષના () “જિતનાતીમાચિ મોક્ષમાળા” (६) “ सोऽहं सोऽहं सहजानन्दात् समरसत्वं मोक्षमार्गः।" (૭) “ગૌનાકા નક્ષના ” (૮) “ હવામાનવધનો મોક્ષના (૧) “નાનાતીર્થશાત્રાનપતાના | "
–શ્રી કરસ્વામિકૃત વસૂચી આ પ્રમાણે દરેક દશનકારે સીધી કે આડકતરી રીતે મિક્ષનાં સાધન તરીકે સમ્યગદર્શન, સમ્યગૂજ્ઞાન અને સમ્ય-ચારિત્રને સ્વીકાર્યા છે એ વાત આપણે જોઈ ગયા. પરંતુ આ ત્રણ વસ્તુઓ શું છે તેને હવે ક્રમશઃ વિચાર કરીશું. તેમાં પ્રથમ તો ગ્રન્થકારે આપેલા નિમ્ન– લિખિત સમ્યગ્દર્શનના લક્ષણનું દર્શન કરીએ. परिणामविशेषात्तनिसर्गाधिगमजनितो यस्तत्वार्थश्रद्धानरूपो व्या.
.. पारस्तजनकपरिणामविशेषरूपत्वम् ,शमसंवेगा. સમ્યગ્દર્શનનું લક્ષણ ॐ दिलिङ्गाभिव्यङ्गत्वे सति निसर्गाधिगमजन्य
છે तत्त्वार्थश्रद्धानजनकात्मपरिणामरूपत्वं वा सम्यग्दर्शनस्य लक्षणम्। (३)
અર્થાત પરિણામ-વિશેષથી નિસર્ગ અને અધિગમનું ગ્રહણ થાય છે અને એ બેમાંથી ૧ નિસર્ગ એટલે સ્વભાવ, પરિણામ અથવા અપરોપદેશ. ૨ અધિગમ એટલે અભિગમ, આગમ, નિમિત, શ્રવણ કે ઉપદેશ.