________________
છે, તથા અન્ય ધમી કા ઉદય-સમય અવગત હોતા હૈ, અતઃ જૈન ધર્મ સબસે અધિક પ્રાચીન ધર્મ છે. વેદ ઉસકે પીછે બને છે, Èકે બનસે બહુત સમય પહેલે શ્રી કષભનાથજી તીર્થકર હો ચુકે હૈ, જિનકે કિ હિન્દુઓને આઠવાં યા નવમા અવતાર બતલાકર ભાગવત, પ્રભાસપુરાણ અદિ પુરાણું મેં, મનુસ્મૃતિમેં તથા બાદ, યજુર્વેદ, સામવેદમેં મરણ કિયાછે. અતઃ જૈન ધર્મકા ઉદયકાલ બતલાના કઠિનહી નહીં, કિંતુ અસમ્ભવ હૈ. પક્ષપાત છોડ કર વિચારિયે.
અબ આપકે સામને પ્રસિદ્ધ પ્રસિદ્ધ પ્રાચીન ઈતિહાસ વેંતાઓને મત જૈન ધમકે ઉદયકાલ બતલાનેકે વિષયમેં પ્રગટ કરતે હૈ. દેખિયે કિ વે લેગ ભી ક્યા કહતે હૈ :
પ્રાચીન ઇતિહાસકે સુપ્રસિદ્ધ આચાર્ય બાવરા મહાઈવ નરેન્દ્રનાથની વસુ અપને “હિન્દી વિશ્વકેષ” કે પ્રથમ ભાગમેં ૬૪ વૅ પૃષ્ઠ પર લિખતે હૈ–
રાષભદેવને હી સંભવતઃ લિપિ વિદ્યાકે લિયે લિપિ કૌશલકા ઉદ્દભાવના કિયા થા...કષભદેવનેહી સંભવત: બ્રહ્મવિદ્યા શિક્ષાકી ઉપયોગી બ્રાહ્મી લિપિકા પ્રચાર કિયા હો ન હ, ઇસલિયે વહ અષ્ટમ અવતાર બતાયે જાકર પરિચિત હુએ
ઈસી કેષકે તીસરે ભાગમેં ૪૪૪ વૅ પૃષ્ઠ પર મેં લિખા હૈ.
ભાગવતક્ત ૨૨ અવતારમેં ઋષભ અષ્ટમ હૈ. ઈને ભારત વર્ષાધિપતિ નાભિરાજાને ઓરસ ઔર મરૂદેવીકે ગર્ભસે જન્મ ગ્રહણ કિયા થા. ભાગવતમેં લિખાહે કિ-જન્મ લેતેહી કષભનાથકે અંગમેંગે સબ ભગવતકે લક્ષણ ઝલકતે થે છે ઈત્યાદિ છે
શ્રીમાન મહામહોપાધ્યાય ડાક્તર સતીશચન્દ્ર વિદ્યાભૂષણ, એમ. એ. પી. એચ. ડી. એફ. આઈ. આર. એસ. સિદ્ધાન્ત મહોદધિ પ્રિન્સિપલ સંસ્કૃત કોલેજ કલકત્તા, અપને ભાષણમેં ફરમાતે હૈ–
“જૈનમત તબસે પ્રચલિત હુઆ હૈ જબસે સંસારમેં સૃષ્ટિકા પ્રારંભ હુઆ હૈ ! મુઝે ઇસમેં કિસી પ્રકારકા ઉજા નહીં કિ જૈનદર્શન વેદાંતાદિ દશેસે પૂર્વકા હૈ.
ભારત ગૌરવ વિદ્વશિરોમણિ લોકમાન્ય પં. બાલગંગાધર તિલક અપને કેશરી પત્રમૈં ૧૩ દિસંબર સન ૧૯૦૪ કે લિખતે હૈં કિ–
મહાવીરસ્વામી જૈનધર્મક પુનઃ પ્રકાશ મેં લાયે. ઇસબાતકો આજ ૨૪૦૦ વર્ષ વ્યતીત હે ચુકે હૈ. બૌદ્ધધર્મક સ્થાપકે પહલે જૈન ધર્મ ફેલ રહાથા, યહ બાત વિશ્વાસ કરને હૈ. ચોવીશ તીર્થકરે મેં મહાવીર સ્વામી અન્તિમ તીર્થકરશે. ઈસસે ભી જૈન ધમકી પ્રાચીનતા જાની જાતી હૈ.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org