________________
गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति
Į
शाख - श्लाख् व्याप्तौ । खलू-स्खल् चलेने । जोत्ने । तक्षू – त्वक्ष् तनूकरणे । वाक्षु वा काङ्क्षायाम् । दे पाने । लोक्लोच् दँर्शने । वृध्-ऋध्-ए वृद्धौं । शीभू - चीम् केत्थने । व्ये- ऊय् तन्तुसंताने । ग्रस्-ग्लस् अदने । भक्षू - लक्ष् भक्षणे । टल्–वल् वैक्लेव्ये 1 पृच्-पृज्-पिङ् संपर्चेने । चुण् - छुट् छेदै ने। लज्-लस्ज् व्रीडे" । खड्-खण्ड् मेदे" । एठ्-हेट् विबाधार्यांम् । तस्-दस् उपक्षये । दृश्-दस् दर्शने । यज्-यक्ष पूजायाम् । तिम्-तीम्-ष्टिम् ष्टीम् आर्द्रभावे । अपनी-ओण् अॅपनयने । प्युष- प्यस्-पुस् विभोगे । भृशू -भ्रंश् अधः पर्तेने
।
-- [ पाणिनि धातुसंग्रह ]
२४
धातुओनां रूपोमां—
।
करति-करोति । अपनयति-ओणति । काशते - काश्यते ध्रुवति । नौति-नुवति । कौति-कुवति । धूनोति- धूनाति लुण्टति-लुण्टयति । श्रणति - श्राणयति । बोधति-बोधयति । पूर्यते- पूरयति । चेतति - चेतयति । घोषति घोषयति । भूषति - भूषयति ।
I
उक्त बधां नामो, धातुओ अने धातुरूपोमां नीपजेली उच्चारणोनी विविधता अछती रहे एवी नथी.
। धवति
मानते - मानयते । ब्रुडति बोलयति ।
महति - महयति । स्तनति - स्तनयति ।
१३ एमां क्युं उच्चारण पहेलुं अने कयुं पछीनुं अथवा कयुं उच्चारण शुद्ध अने क्युं अशुद्ध एवो विभाग शी रीते बतावी शकाय ? छतां ए
[ १ व्यापवुं । २ खडी जवुं । ३ प्रकाश । ४ पातळु करवुं । ५ वांछवुं । ६ पाळवुं । ७ जो । ८ वधवं । ९ श्लाघा करवी । १० वणवुं । ११ विह्वल थवुं । १२ मिश्र थवुं । १३ छेदवुं । १४ लाजवं । १५ भेदवुं । करवी । १७ क्षीण थवं । १८ जोवुं । १९ भीनुं थवं । २० दूर करवुं । २१ विभाग करवो । २२ अधःपात थवो ।
१६ बाधा
]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org