________________
चौदमो अने पन्दरमो सैको ' च्यवते' एटले पडे छे-च्युत थाय छे. 'च्यवते'मां वपरायेला 'च्यु'
___ऊपरथी 'च्युतक, ' ते ऊपरथी 'च्युतकयति' अने चूक
ते द्वारा चुअक्कइ-चुक्कइ-चूके. अथवा ‘पचति' ने स्थाने जेम ‘पचतकि' पद बने छ (७-३-२९) तेम ‘च्यवते' अने ते ऊपरथी: च्यवतके-चउतके-चुअके-चुअक्के-चुक्के-चूके अथवा 'खरी जवु-पडी जवु' अर्थवाळा ‘चुत' धातु द्वारा चोतति-चोतकतिचोअकति–चोअकइ-चुक्कइ-चुक्के-चूके एम पण लावी शकाय. हेमचंद्र आ ' चुक्क' ने 'भ्रंश' धातुनो पर्याय कही देश्यकोटिनो गणे छे. (८-४-१७७).
'दिवस' ऊपरथी दीस.
'मुहाडि' शब्द देश्य लागे छे. 'एम ज करवू' एवा अर्थे हेमचंद्र 'मुहिअ' अने बीजा देश्य संग्रहकारो ‘मुहिआ' शब्द आपे छे. (देशी० वर्ग ६, गा० १३४ ). संभव छे के उक्त 'मुहाडि ' नो संबंध देश्य ' मुहिआ' के ' मुहिअ' साथे होय.
भुंडनिलाडि-मुंड-भंडं, 'निलाड' ललाट. ' ललाट' ने बदले 'णिडाल' के ‘णिलाड' शब्द हेमचंद्रने संमत छे. (८-१-४७ तथा ८-२-१२३) 'भुंड' नी व्युत्पत्ति अस्पष्ट छे. ___ 'माल' शब्द देश्य छे. ते ऊपरथी सप्तमी · मालि–मांचडा उपर'माळा उपर (देशी० व० ६, गा० १४६).
'चणक' ऊपरथी 'चिणय-चणो.' " चणको हरिमन्थकः" (अभिधान० कां० ४, श्लो० २३७).
मरिचि-मिरिय (८-१-४६) मरी-तीखां.
' अउगी' एटले अ+ऊगी-'हजु तुं ऊगी नथी एवी छो' एटले 'मुग्धा छो' एम जणाय छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
