________________
गमार
चौदमो अने पन्दरमो सैको
४१३ 'गमार' शब्द फारसी 'गुमराह' न रूपांतर लागे छे. हेमचंद्र ‘मुहगमार
मुंझावु' धातुना पर्याय तरीके 'गुम्म' धातुनो
निर्देश करे छे (८-४-२०७) तथा ' मूढ' अर्थमां 'गुम्मइअ' शब्द होवान पण जणावे छे ( देशी० व०२, गा० १०३) 'गमार' साथे उक्त 'गुम्म' वा 'गुम्मइअ'र्नु कांई साम्य छे के केम ? ए विचारवा अहीं 'गुम्म्' नो उल्लेख कयों छे. सुभाषितसंग्रहकार जयवल्लभ पोताना वज्जालग्गमां ‘गवार' अने 'गामार'-(गाहावज्जा श्लो०१५-१६) एम बे शब्दोनो ‘गामडीयो-मूर्ख-अज्ञान' अर्थमां प्रयोग करे छे. प्रस्तुत ‘गमार' अने जयवलुमे प्रयोजेला ‘गामार' के 'गवार' वच्चे अर्थभेद नथी. संभव छ के 'जेमना आचारविचार ग्राम्य होय' तेवा लोक माटे 'ग्राम्याचार' शब्द वपरायो होय अने ते द्वारा उक्त त्रणे पदो आवेलां होयः ग्राम्याचार-गम्माचार-गम्मायार-गामार-गमार के गवार.
माद्यति-मज्जति-मज्जइ-माजइ-माचइ-ए रीते 'हर्ष' अर्थवाळा 'मद' धातु ऊपरथी ‘माचइ' अने चालु ‘माचवु' पदो आव्यां छे. ___ प्रत्येषि–पतिइज्जसि-पतीजसि ए रीते ‘पतीजसि' पद आव्यु छे. एनो अर्थ 'तुं विश्वास करे छे'.
'रुच्' धातुद्वारा ‘रुञ्चति' क्रियापद आव्यु छे. भर्तृ-भर्तार-ए रीते ‘भत्तार'. खरी-खरेखरी. एनी व्युत्पत्ति अवगत नथी. 'नडइ' क्रियापद अहीं 'सेवा' अर्थने सूचवे छे. “राजुल एनी . सखीने कहे छे के हे भोळी सखी! तुं खरेखर
गमार छे. नेमिकुमार विद्यमान होय त्यां सुधी पोते कोई बीजा पुरुषने सेवे तो समझQ के गजवरनो योग थयो छतां ते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
