________________
बारमो अने तेरमो सैको
३२९ आव्युं छे. 'आस्' ऊपरथी नथी आव्यु-एवी पूर्वोक्त (पृ० २७२ कं० १०३ ) हकीकत मजबूत थाय छे. 'रूयडउं' अने ‘रुडु' बन्ने समान अर्थवाळा शब्दो छे. ए
_ शब्दोना मूळमां 'रुच' धातु होवानो संभव छे. ना व्युत्पत्ति 'रुचिर' अने ‘रूडं' शब्दोनो अर्थ पण समान छे: रुचिरम्-रुचिरकम्-रुइरयं-रुइरउं-रुइरुं-रुडु एवो क्रम घटमान छे. 'र'नो 'ड' थवामां बाध नथी. __रूपकम्-रूवयं-रूवयडं-रूवय९-रूअटुं-रूडं-ए रीते पण 'रूहूं' ने साधी शकाय. परंतु 'रुचिर' ऊपरथी लाववामां विशेष औचित्य छे.
'अंगमंइ ' क्रियापद स्वीकारवा'ना अर्थमां वपरायेलुं छे. 'अङ्गमय' शब्दद्वारा बनता नामधातु ' अङ्गमययति' एटले 'अंगमय करे छे-स्वीकारे
छे' एमां उक्त 'अंगमइ-आंगमेनुं मूळ होय. " मरण 'आंगमेनी चर्चा आंगमे ते भरे मूठी" ए रीते पोताना भजनमां
प्रीतम कवि 'आंगमे' क्रियापदनो उपयोग करे छे. तेना मूळनी स्पष्ट कल्पना नथी आवती; परंतु 'जेओ मरणने स्वीकारवा तैयार होय अथवा मरण ऊपर आक्रमण करी शके एटले मरवाना भय विनाना होय तेओ अथवा जेओ मरणनी प्रतीक्षा करनारा होय-मरणनी वाट जोनारा होय, तेओ पोतानुं काम साधी ले छे–' एवो अर्थ ऊपरना वाक्यनो छे. ए जोतां उक्त 'अंगमय 'मां के ‘आक्रमति'-(आक्रमण करे छे) ना ‘आक्रम् 'मां उक्त 'अंगमइ 'नुं मूळ होय वा 'आगमयते'( वाट जूए छे) ना 'आगमय 'मां.
३०० हिंदीभाषामां 'स्वीकार' अर्थ माटे 'अंगवना' क्रियापद छे. प्रस्तुत 'अंगमई' अने हिंदी 'अंगवना' ए बन्ने वच्चे अधिक साम्य छे. कदाच उक्त 'अंगमय' ऊपरथी ए क्रियापदो आव्यां होय. 'अंगमइ' ना मूळरूपे अहीं जे 'आक्रम्' अने 'आगमय' नी सूचना करी छे ते विचारास्पद छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org
