SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 35
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति बौद्ध परंपरानी दृष्टिए समग्र विश्व पंचस्कंधात्मक छे, तेमां रूपस्कंधमां र शब्दनो समावेश छे ए जोतां ए दृष्टि पण शब्दनुं भौतिकस्वरूप स्वीकारे छे. महान वैयाकरण पतंजलि अने वाक्यपदीयना प्रणेता भर्तृहेरिए . स्फोटरूप निरवयव शब्दने नित्य कह्यो छे अने पतंजलि - मुखादि द्वारा ध्वन्यमान शब्दने अनित्य कह्यो छे. ते बन्ने वैयाकरणो शब्दना परमाणुओ होवानुं स्वीकारे छे. श्रवणगोचर थता ध्वनिओनुं तेमणे 'वैखैरी' वाणी नाम आपलं छे एटलं ज नहीं पण " अनादिनिधनं शब्द-ब्रह्मतत्त्वं यद्-अक्षरम् । विवर्ततेऽर्थभावेन प्रक्रिया जगतो यतः" ॥ 1 [वाक्यपदीय श्लो० १] १० बौद्धमतमां चार आर्यसत्योने तत्त्वरूप जणावेलां छः दुःख, समुदय, मार्ग अने निरोध. दुःखना पांच प्रकार छ : विज्ञान, वेदना, संज्ञा, संस्कार अने रूप. दुःखना प्रकारभूत एक 'रूप'मां शब्दनो समावेश छे:-षड्दर्शनसमुच्चय-बौद्धदर्शन, ११ “ किं पुनर्नित्यः शब्दः आहोस्वित् कार्यः ? संग्रहे एतत् प्राधान्येन परीक्षितम् x x x तत्र त्वेष निर्णयः-ययेव नित्यः अथापि कार्यः उभयथाऽपि लक्षणं प्रवर्त्यम् "-महाभाष्य-अभ्यंकरशास्त्री पृ० १३. १२ “अणवः सर्वशक्तित्वाद् भेद-संसर्गवृत्तयः । छाया-ऽऽतप-तमः-शब्दभावेन परिणामिनः ॥ ११२ ॥ स्वशक्तौ व्यज्यमानायां प्रयत्नेन समीरिताः । अभ्राणीव प्रचीयन्ते शब्दाख्याः परमाणवः ॥ ११३ ॥ -वाक्यपदीय प्रथम कांड. १३ “ स्थानेषु विधृते वायौ कृतवर्णपरिप्रहा। वैखरी वाक् प्रयोक्तृणां प्राणवृत्तिनिबन्धना" ॥ -स्याद्वादरत्नाकर प्रथम भाग पृ० ८९, अवतरण. Jain Education International For Private & Personal Use Only ___www.jainelibrary.org
SR No.004874
Book TitleGujarati Bhashani Utkranti
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBechardas Doshi
PublisherMumbai University
Publication Year1943
Total Pages706
LanguageGujarati
ClassificationBook_Gujarati, History, & Grammar
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy