________________
बारमो अने तेरमो सैको
३१७ ऊपरथी आवेला ‘अर्प' अंगमां य सीधी रीते नहीं किंतु लक्षणाद्वारा 'देवू' नो अर्थ मांडमांड समाई शके छे. ___ 'देवरावे छे' एवं क्रियापद सांभळतां जेम ‘प्रेरणा' नो स्पष्ट भास थाय छे तेम ‘आपे छे' क्रिया सांभळतां लेश पण प्रेरणानो भास थतो नथी त्यारे 'अपावे छे' मां ते भास तदन स्पष्ट थाय छे.
'अमुकने खांड पहोंचाडी आव्या-आपी आव्या' एवा वाक्यमा 'पहोंचाडी आवद्' अने ' आपी आवर्बु' बन्ने पर्याय जेवां जणाय छे. एथी ' अर्प' अंगमां गतिने वा प्रापणने अपेक्षीने ते भावने गमे ते रीते घटाववो ज रह्यो. अथवा मने लागे छ के-'देवा'ना- आपवा 'ना अर्थमां — दानी पेठे स्वतंत्र रीते कोई — अप्प' धातु देश्य होय के जेना उपरथी आपणुं ' आपq' पद आवे छे. अने वैयाकरणोए ए ' अप्प' मूळ नक्की करवा 'ऋ' ऊपरथी तेने 'प' लगाडीने एक नवं ' अप्प' नी जेवू ' अर्प' अंग कल्पी काढ्यु होय. वैयाकरणोए कल्पेला · अर्प 'मां स्पष्टपणे · आपवा' नो भाव घटमान नथी, माटे ज अहीं देश्य ' अप्प' ने कल्पवानी वात करी छे. १२३ सवडि' शब्द ज्यां वपरायो छे ते स्थळनुं अनुसंधान करतां
तेनो अर्थ 'सवड-सगवड' ज घटी शके छे. 'सवडि'नी
सोमप्रभ, स्पर्श इंद्रियनुं स्वरूप समझावे छे. ते संबंधे व्युत्पत्ति
लखतां कहे छे के “शिशिर ऋतुमा स्पर्श इंद्रिय इच्छे छे के हवा विना- घर होवू जोइए, अग्निनी सगडी होवी जोइए, तथा केसर, तेल अने घणां वस्त्रोनी सवड-सगवड-होवी जोइए" "सिसिरम्मि निवायघरं अग्गिसयडि । घणघुसिण तेल्ल बहुवत्य सवडि ॥"
आ रीते जोतां अने विचारतां अहीं — सवडि'नो सवड-सगवड अर्थ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
