SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 295
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ૨૭૨ गुजराती भाषानी उत्क्रान्ति बदले 'ईए' प्रत्यय चालु व्यवहारमां छे. वादिदेवसूरिनी कृतिमां “सुमरियई' एटले ‘स्मरीए-याद करीए' एवो प्रयोग मळे छे. तो ते प्राचीन 'इयई' के चालु ईए' क्याथी आव्यो ? 'अमे करीए छीए' वगैरे 'ईए' प्रत्ययवाळां क्रियापदो कर्तृसूचक छे. एटले तेमां ‘ईअ' के जे कर्म अने भावसूचक प्रत्यय छे तेने लाववो अने तेना अर्थनो व्यत्यय करी 'करीए' रूप नीपजावईं ते करतां कर्तामां वपराता 'करिज्जई' ना 'इज्जई' प्रत्यय ऊपरथी उक्त 'इअई' अने चालु ईए' प्रत्यय नीपजावी प्रचलित 'करीए छीए' वगैरे रूपो बनाववां विशेष उचित जणाय छे. प्राकृतमां सर्वपुरुष अने सर्ववचनमां हसिज्जइ, बोल्लिज्जइ, नमिज्जइ, होइज्जइ, ठाइज्जइ वगैरे रूपो नीपजे छे. हसिज्जइ-हसीजइहसीअइ-हसीए. ए ज प्रमाणे बोलिज्जइ-बोलीजइ-बोलीअइ-बोलीए. नमिज्जइ-नमीजइ-नमीअइ-नमीए. होइज्जइ-होईजइ-होईअइ-होईए. ठाइज्जइ-ठाईजइ-थाईअइ-थाईए-थईए के थाईए. आ प्रकारे विशेष सुगमता पूर्वक प्रचलित 'ईए' प्रत्यय आवी शके छे. अहीं ए ध्यानमा राखवार्नु छे के उक्त 'इज्जई' सर्वपुरुष अने सर्ववचनने सूचवे छे. तेनो अंत्य 'इ' त्रीजा पुरुषना एकवचननो 'इ' नथी. ए 'इज्जई' प्राकृतमां विध्यर्थने सूचवे छे (८-३-१६५ हे०) त्यारे अहीं तेने वर्तमानकाळमां लाववानो छे. विध्यर्थनो प्रत्यय वर्तमानकाळने सूचवे अने वर्तमानकाळनो प्रत्यय विध्यर्थने सूचवे ए वात वेदोनी भाषामां, प्राकृतमां तेम ज लोकभाषामां नवाईनी नथी. १०३ त्रीजी कृतिमा 'छे' ना अर्थने बतावनाएं 'अच्छइ' 'अच्छा 'नी रूप मळे छे अने 'बेसी रहे'ना अर्थवाळु 'अच्छि' व्युत्पत्तिचर्चा रूप मळे छे. धातुसंग्रहमां 'अस्' धातु अनेक छे. पहेला गणनो ‘अस्' Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.004874
Book TitleGujarati Bhashani Utkranti
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBechardas Doshi
PublisherMumbai University
Publication Year1943
Total Pages706
LanguageGujarati
ClassificationBook_Gujarati, History, & Grammar
File Size22 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy