________________
૩પ
–
૪ આગમના અધ્યયન માટે લાયક કોણ?-4
-
35
ગ્રંથની રચના કરવી, અધ્યયન કરવું, તેને જીવનમાં જાણવું તે પણ એક પ્રકારની સાધના છે. તે સાધના કરતાં વિઘ્ન ન આવે એ માટે, કદાચ વિઘ્ન આવી જ જાય તો તે વિઘ્નનાં નિવારણ માટે, સાધનાને અખંડ રાખવા માટે, મુક્તિ મેળવવા માટે શિષ્ટ-પુરુષો મંગળ કરતા હોય છે. તે શિષ્ટ-પુરુષોની પરંપરાને અનુસરી મંગળ કરવું અનિવાર્ય છે.
મંગળ તો જ થાય જેણે પોતાનું જીવન મંગળરૂપ કર્યું હોય. જેનામાં જગતનું મંગળ કરવાની તાકાત હોય, તેની પૂજા, તેની વંદના, તેની સ્તવના, તેનું ધ્યાન, તેનું પ્રણિધાન કરાય તો મંગળ થાય. મંગળની તાકાત એવી છે કે, વિપ્ન ન આવવા દે અને આવી જાય તો વિદ્ધને દૂર કરી સાધકને આગળ લઈ જાય. મંગળ તાકાતવાળું જોઈએ. તેને તાકાતવાળું બનાવવા બે વાત જોઈએ. ૧મંગળભૂત વસ્તુ પોતે મંગળરૂપ હોવી જોઈએ અને ર-મંગળ કરનારનું હૈયું પવિત્ર-ભાવનાવાળું - શુદ્ધ ભાવોવાળું હોવું જોઈએ.
શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામીજી મહારાજા, ચૌદ પૂર્વને ધરનારા, છટ્ઠ-સાતમે ગુણસ્થાનકે રમણ કરનારા, નિયમા સમકિતી અને સર્વાફરસન્નિપાતી હતા. એ છદ્મસ્થ હોવા છતાં કેવળજ્ઞાની ભગવંત જેવી પ્રરૂપણા કરે તેવી જ પ્રરૂપણા શ્રુતજ્ઞાનના બળે કરી શકનારા હતા. દુનિયાની કોઈ પણ વિદ્યાશાખા, મંત્રશાખા એમનાથી અજાણ ન હતી અને આવા માતૃકાસિદ્ધ મહાત્મા જ્યારે મંગળ કરતા હોય તો તે મંગળ કેવું હોય ? તેનામાં તાકાત કેવી હોય ? એનાં કારણે તો આ ગ્રંથ પરિપૂર્ણ થયો અને આજે આપણા સુધી પહોંચ્યો છે. તીર્થકરો અને ગણધરોનો મહાન ઉપકારઃ એ મંગળ કરતાં તેઓશ્રીમદ્ કહી રહ્યા છે કે,
“સુત્તરે મદરે ક ામિન ' સૂત્રકૃતાંગનો અર્થ કહેનારા જિતને હું વંદન-નમસ્કાર કરીને.” જિન તો ઘણાંને કહેવાય છે. અવધિજ્ઞાની-મન:પર્યવજ્ઞાની-ચૌદપૂર્વી, સામાન્ય કેવળી તે પણ અપેક્ષાએ જિન જ છે. પણ અહીં વિશેષ પ્રકારે તીર્થંકર જિનને વંદન કરું છું, એમ કહે છે. કારણ કે દ્વાદશાંગીનું મૂળ એ છે.
શ્રી આચારાંગ, સૂયગડાંગ, ઠાણાંગ, સમવાયાંગ, ભગવતી, જ્ઞાતાધર્મકથા,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org