________________
૨૫૯
- ૧૩ બીજો મહાઅધ્યયન' શ્રુતસ્કંધનો મિતાક્ષરી પરિચય - 13 -
259
બે હાથ, બે પગ, માથું, પેટ, છાતી : આ અંગો છે અને તેને ધારણ કરનાર આપણે અંગી છીએ. તેમ પરમાત્મા સ્વયં જ્ઞાની છે, એટલે અંગી છે. તેમનું આ જ્ઞાનરૂપ અંગ છે. આગમો જિનેશ્વરદેવના અંગરૂપ છે. એટલે જે વિશેષણો ભગવાનને લાગુ પડે, તે જ વિશેષણો તેમના અંગને પણ લાગુ પડી શકે. માટે જ ભગવાન મહાવીર બોલીએ, તેમ ભગવાન સૂયગડાંગ એમ પણ બોલી શકીએ. દેવવંદન, પ્રતિક્રમણમાં ત્રીજા કાયોત્સર્ગ વખતે સુઝસ મજાવો. બોલીએ છીએ ને ? આગમની આરાધના એ અરિહંતની આરાધના છે. આગમની વિરાધના એ અરિહંતની વિરાધના છે. આગમની શ્રદ્ધા એ અરિહંતની શ્રદ્ધા છે. આગમની અશ્રદ્ધા એ અરિહંતની અશ્રદ્ધા છે. આગમની આશાતના એ અરિહંતની આશાતના છે. આ વાત ક્યારેય ભૂલાવી ન જોઈએ. માટે જ “જ્ઞાનસાર'માં પૂ. મહોપાધ્યાયજી મહારાજે કહ્યું છે કે –
'शास्त्रे पुरस्कृते तस्माद्, वीतरागः पुरस्कृतः ।
पुरस्कृते पुनस्तस्मिन्, नियमात् सर्वसिद्धयः ।।' “જેણે શાસ્ત્રનો સ્વીકાર-આદર કર્યો છે, તેણે વીતરાગનો સ્વીકાર-આદર કર્યો છે. શાસ્ત્રનો સ્વીકાર-આદર કરવાથી
નક્કી બધી સિદ્ધિઓ આવી મળે છે.' આ જ વાત સૂરિપુરંદર પૂ. આ. શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજે ષોડશક'માં આ શબ્દોમાં બતાવી છે -
'अस्मिन् हृदयस्थे सति, हृदयस्थस्तत्त्वतो मुनीन्द्र इति । हृदयस्थिते च तस्मिन्, नियमात् सर्वार्थसंसिद्धिः ।।' શાસ્ત્રો હદયમાં રહેતાં તત્વથી હદયમાં જિનેશ્વર છે, તે
હદયમાં રહેતાં નક્કી સર્વ કાર્યોની સમ્યફ સિદ્ધિ થાય છે.' આપણે ત્યાં આગમપુરુષ માનવામાં આવ્યો છે. શ્રી આચારાંગ, શ્રી સૂયગડાંગ વગેરે બાર અંગ એ આગમ પુરુષનાં અંગ છે.
આપણે પહેલાં પણ જોઈ આવ્યા તેમ આ મહાન આગમ બે વિભાગમાં વહેંચાયેલું છે. જે શ્રુતસ્કંધ તરીકે ઓળખાય છે. પહેલો વિભાગ “ગાથાષોડશ” નામનો છે. બીજો વિભાગ “મહાઅધ્યયન' નામનો છે. આ શ્રુતસ્કંધમાં મોટાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
