________________
૧૮૯
– ૯ઃ પૂર્વાચાર્યોના પંથે ચાલવું એ તેઓની શ્રેષ્ઠ ભક્તિ છે – 9 – 189
યોગગ્રંથોમાં માર્ગાનુસારીપણાના પાંત્રીસ ગુણોનું વર્ણન આવે છે, તે કેળવીએ તો આપણે માનવ બની શકીએ. આર્યપણાની મહત્તા :
બાહ્યદૃષ્ટિએ આપણને આર્યદેશ-આર્યકુળ-આર્યજાતિ મળી ગયાં, પણ તેનું ગૌરવ કેટલાને છે ? આર્યદેશમાં જન્મેલાને અનાર્ય દેશમાં ક્યારે જવા મળે તેના આજે અભરખા છે. જેને જવા મળ્યું છે, તેને ત્યાં કાયમી ક્યારે રહેવા મળે તેનું મન છે અને કાયમી રહેવા મળી જાય તો “જન્મારો લેખે લાગ્યો', એવું માને છે. આર્યત્વના સંસ્કારને વરેલા અનાર્ય દેશમાં જવા ઈચ્છે ? તેમની સાથે સંબંધ બાંધવા ઈચ્છે ? પોતાના સંતાનોની ઉત્પત્તિ અનાર્ય દેશમાં થાય અને તે અનાર્ય દેશમાં જ પોતાની જિંદગી વિતાવે તેવું ઈચ્છે ?
જ્ઞાની ભગવંતોએ ઠેર-ઠેર આર્યદેશની મહત્તા ગાઈ છે, પણ આપણે મન તેની કિંમત કેટલી ? જ્ઞાનીઓએ દીક્ષાર્થીના ૧૬ ગુણો બતાવ્યા, તેમાં પણ કહ્યું
‘માર્યશ-હુ-નતિ-સમુત્પન્નઃ” આર્યદેશ આર્યજાતિ, આર્યકુળમાં ઉત્પન્ન થયેલો હોય. “આચાર્યપદ કોને અપાય ?' તેના ગુણો બતાવતાં ય આ જ કહ્યું છે કે, “જે આર્યદેશ-આર્યજાતિ ને આર્યકુળમાં ઉત્પન્ન થયેલો છે, તેને જ સૂરિપદ અપાય.” સારાનું અનુકરણ કરાય : ખરાબનું નહિ
આજે આર્યદેશનું અનુકરણ અનાર્યો કરે છે અને અનાર્ય દેશોનું અનુકરણ કમનસીબે આર્યો કરી રહ્યા છે.
અનાર્યો જો શુભભાવથી આર્યનું અનુકરણ કરતા હોય તો તેનાથી તેમનું તો કલ્યાણ થશે, પણ આર્યો અનાર્યોનું જે અનુકરણ કરે છે, તેનાથી આર્યોનું શું થશે ?
આના અનુસંધાનમાં તમને અકબર અને બિરબલનો એક પ્રસંગ કહું. એક વાર અકબર અને બિરબલ બન્ને બેઠા હતા. અકબરને બિરબલની મશ્કરી કરવાનું મન થયું. તેથી તેણે બિરબલને કહ્યું કે – “બિરબલ ! આજે મને એક સ્વપ્ન આવ્યું હતું. એમાં આપણે બન્ને ઘોડા ઉપર ફરવા નીકળ્યા અને એક
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
