________________
દ્રવ્ય (જીવાજીવ).
(3) અવકતવ્ય સંચય – એક સમયમાં એક જીવ ઉત્પન્ન થાય છે.
૭ નારકીનો ૧, ૧૦ ભવનપતિ, ૩ વિકલેન્દ્રિય, ૧ તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય, ૧ મનુષ્ય, ૧ વ્યંતર, ૧ જ્યોતિષી અને ૧ વૈમાનિક, એમ ૧૯ દંડકમાં ત્રણ પ્રકારના સંચય.
પૃથ્વીકાય આદિ ૫ સ્થાવરમાં અક્રત સંચય હોય. શેષ બે સંચય ન હોય. કારણ સમય સમય અસંખ્ય જીવો ઉપજે છે. જો કોઈ સ્થાન પર ૧-૨૩ આદિ સંખ્યાતા કહ્યા હોય તો તે પર કાય અપેક્ષા સમજવા.
સિદ્ધ ક્રત સંચય તથા અવક્તવ્ય સંચય છે, અક્રત સંચય નથી.
અલ્પબદુત્વ : નારકીમાં સૌથી થોડા અવક્તવ્ય સંચય. તેથી કત સંચય સંખ્યાતગણી તેથી અકતસંચય અસંખ્યાતગણા. એમ ૧૯ દંડકનો અલ્પબદુત્વ સમજવો.
પ સ્થાવરમાં એક જ બોલ હોવાથી અલ્પબદુત્વ નથી.
સિદ્ધમાં સૌથી થોડા કતસંચય, તેથી અવક્તવ્ય સંચય સંખ્યાતગણા.
ઇતિ ક્રત સંચય.
ગ
SSી ૮૯. દ્રવ્ય (જીવાજીવ)
:)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર શતક ૨૫, ૩. ૨ દ્રવ્ય બે પ્રકારના છે. જીવ દ્રવ્ય અને અજીવ દ્રવ્ય. જીવ દ્રવ્ય સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા કે અનંતા છે ? અનંતા છે, કારણ કે જીવ અનંતા છે.
અજીવ દ્રવ્ય સંખ્યાતા, અરાખ્યાતા કે અનંતા છે ? અનંતા છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
