________________
૪૯૮][ ] શ્રી બૃહદ જૈને થોક સંગ્રહ
૩. સ્થવિરકલ્પ – જે સંઘ કે સમૂહમાં, ઉપાશ્રયમાં રહે છે, શિષ્ય આદિ બનાવે છે, શાસ્ત્રોક્ત મર્યાદાનુસાર વસ્ત્ર – પાત્રાદિ રાખે છે.
૪. જિનકલ્પ - જે સંઘ કે સમૂહમાં રહેતા નથી, ગુફા આદિમાં રહે છે. જઘન્ય ર અને ઉત્કૃષ્ટ ૧૨ ઉપકરણ રાખે છે.
૫. કલ્પાતીત - કેવળજ્ઞાની, છદ્મસ્થ તીર્થકર, અરિહંત તથા વીતરાગી.
(૧) પુલાક – સ્થિત, અસ્થિત અને વિકલ્પી હોય. (૨,૩) બકુશ અને પડિલેવણામાં સ્થિત, અસ્થિત, સ્થવિર, જિનકલ્પ એમ ૪ કલ્પ હોય. (૪) કષાયકુશીલમાં પાંચ કલ્પ હોય (પાંચમો કલ્પ છમસ્થ તીર્થંકર આદિ અપેક્ષા). (૫૬) નિગ્રંથ અને સ્નાતકમાં - સ્થિત, અસ્થિત અને કલ્પાતીત એ ત્રણ કલ્પ હોય.
૫. ચારિત્ર દ્વાર – ચારિત્ર પાંચ છે. ૧. સામાયિક ચારિત્ર, ૨. છેદોપસ્થાપનીય ચારિત્ર, ૩. પરિહાર વિશુદ્ધ ચારિત્ર, ૪. સૂક્ષ્મ સંપરાય ચારિત્ર, પ. યથાખ્યાત ચારિત્ર. પુલાક, બકુશ, પડિલેવણામાં સામાયિક અને છેદોપસ્થાપનીય બે ચારિત્ર. કષાયકુશીલમાં ૪ ચારિત્ર તે સામા, છેદો, પરિ વિ. અને સૂક્ષ્મસંપરાય. નિગ્રંથ અને સ્નાતકમાં એક યથાખ્યાત ચારિત્ર હોય.
૬પડિલેવાણા દ્વાર – મૂળગુણ પ્રતિસવી (મહાવતમાં દોષ લગાડે) અને ઉત્તરગુણ પ્રતિસવી (અનાગત આદિ ૧૦પચ્ચકખાણ વિ. ઉત્તરગુણમાં દોષ લગાડે). પુલાક અને પડિસેવણા મૂળગુણ ૧ ૧) અનાગત, ૨) અતિક્રાન્ત, ૩) કોટિસહિત, ૪) નિયંત્રિત, ૫) સાગાર, ૬) અનાગાર, ૭) પરિમાણ કૃત, ૮) નિરવિશેષ, ૯) સાંકેતિક, અને ૧૦) અદ્ધા પચ્ચકખાણ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org