________________
શ્રી ગુણસ્થાન દ્વાર વિવિ૮૧ વિણસે, એમ કહે તેને વિપરીત પ્રરૂપણા કહીએ. એમ નવ તત્ત્વનું વિપરીતપણું સર્દહ, પ્રરૂપે, ફરસે, તેને મિથ્યાત્વ કહીએ. જૈન માર્ગે આત્મા અકૃત્રિમ, અખંડ, અવિનાશી, નિત્ય છે, શરીર માત્ર વ્યાપક છે. ત્યારે ગૌતમ સ્વામીએ વંદના કરીને શ્રી ભગવંતને પૂછયું કે સ્વામીનાથ ! તે જીવને શું ગુણ નિપજ્યો ? ત્યારે શ્રી ભગવંતે કહ્યું, તે જીવરૂપ દડી કર્મરૂપ ગેડીએ કરી ૪ ગતિ, ૨૪ દંડક, ૮૪ લાખ જીવાયોનિમાંહિ વારંવાર પરિભ્રમણ કરે પણ સંસારનો પાર પામે નહિ.
બીજા સાસ્વાદન ગુણઠાણાનાં લક્ષણ -૧. જેમ કોઈ પુરૂષ ખીરખાંડનું ભોજન જમ્યો, ત્યારપછી વમન કર્યું ત્યારે કોઈક પુરૂષ પુછયું, ભાઈ, કાંઈ સ્વાદ રહ્યો ? ત્યારે કહે કે થોડો સ્વાદ રહ્યો. તે સમાન સમકિત અને વમ્યો તે સમાન મિથ્યાત્વ. ૨. જેવો ઘંટાનો નાદ પહેલો ગહેર ગંભીર, પછી રણકો રહી ગયો, ગહેર ગંભીર સમાન સમકિત ગયું ને રણકો રહી ગયો તે સમાન સાસ્વાદન. ૩. જીવરૂપ આંબાના ઝાડની પરિણામરૂપ ડાળથી, સમકિતરૂપ ફળ મોહરૂપ વાયરે કરી તૂટ્યું. મિથ્યાત્વરૂપ ધરતીએ આવીને પડ્યું નથી, વચમાં છે, ત્યાં સુધી સાસ્વાદન સમકિત કહીએ અને જ્યારે ધરતીએ આવી પડ્યું, ત્યારે મિથ્યાત્વ. ગૌતમ સ્વામીએ વંદના કરીને શ્રી ભગવંતને પૂછ્યું કે સ્વામીનાથ ! તે જીવને શું ગુણ નિપજ્યો? ત્યારે શ્રી ભગવંતે કહ્યું, દેશે ઉણું અર્ધ પુગલ સંસાર ભોગવવો રહ્યો. જેમ કોઈ પુરૂષને માથે લાખ ક્રોડનું દેણું હતું તે પરદેશ જઈને કમાઈ આવ્યો, દેણું દેતાં એક અલીનું ઘણું ઓછું) દેણું રહ્યું તેનું વ્યાજ થયું, તેટલો સંસાર ભોગવવો રહ્યો. આવું સાસ્વાદન સમકિત
૧ નિયમા આવે જ એવું નહિ. કોઈને એક—બે વાર આવે કે ન પણ આવે. ઉપશમ સમકિતમાં પણ તેમ જ સમજવું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
