Samarth Samadhan Part 1

SR No.: 004856
Original Sutra Author: N/A
Author: Samarthmal Maharaj
Publisher: Sthanakwasi Jain Dharmik Shikshan Sangh Rajkot
Publication Year: 1979
Total Pages: 274
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 14 MB

Page 49

૮ ]
સમર્થ–સમાધાન (પશુ, પક્ષી વગેરે ) આયુષ્ય બાંધ્યા પછી ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વ મેળવ્યું હતું તે ચાલુ ભવ સહિત ચાર ભવ હોય છે, નારકી દેવતા અને પુદ્ગલિક આ ત્રણ સિવાય કોઈ બીજી ગતિનું આયુષ્ય બાંધ્યું હતું તે આવા મનુષ્યને તે ભવમાં ક્ષાયક સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ નથી થતી. ક્ષાયિક સમ્યકત્વને લાભ મનુષ્યગતિમાં હોય છે. બીજી જગ્યાએ નહિ, પરંતુ તે ચારે ગતિમાં મેળવી શકાય છે. પ્રાપ્તિની પછી વધારેમાં વધારે ૩૩ સાગરથી થડા વધુ સમય બાદ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થઈ જ જાય છે. - પ્રશ્ન ર૭ –ત્રીજા અનિવૃત્તિકરણમાં ગ્રંથિભેદ હેવાની સાથે જ તે જ સમયે સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય છે કે થોડા સમયની પછી?
જવાબ –ત્રીજું કરણ સમ્યકત્વ (સમક્તિ) પ્રાપ્તિનું જ છે. સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત કર્યા વિના ત્રીજું કારણ પાછું ફરે નહિ. તેથી એનું નામ અનિવૃત્તિ કરણ છે.
પ્રશ્ન ૨૮ યથાપ્રવૃત્તિકરણ ભવ્ય અને અભિવ્ય અને પ્રકારના જીવને થાય છે? જે થાય છે, તો કેટલીવાર?
જવાબઃ–પહેલે કરણ ભવ્ય અને અભવ્ય એવા બન્ને પ્રકારના જીવેને થાય છે અને અનંત વખત થાય છે.
પ્રશ્ન ૨૯-કર્મોની સ્થિતિ એક ક્રોડાકોડ સાગરથી અન્ત મહત ઓછું અપૂર્વકરણ થાય છે. તે વખતે કર્મોની સ્થિતિ અસંખ્યાતા સમયની રહે છે. જીવ સમ્યક્ત્વનું વમન કરીને કર્મોન ઉષ્કષ્ટ બંધ કરીને એક ક્રોડાકોડ સાગરથી અધિક સ્થિતિવાળે બન્ધ કરીલે, તો તેને બીજી વખત અપૂર્વકરણ થાય છે કે નહિ? જે બીજી વાર અપૂર્વકરણ કરે છે, તે તેને અપૂર્વ કેવી રીતે કહેવાય?
જવાબ:–અપૂર્વ કરણના વખતે જીવનાં કર્મોની સ્થિતિ એક કડાઝેડ–સાગરથી ઓછી રહે છે. આ જીવ સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ પછી જે મિથ્યાત્વી થઈ જાય, તે પણ તેને એકી સાથે એક કડાઝાડ સાગરથી ઓછી સ્થિતિને જ બંધ થાય છે, તેથી વધુ નહિ. અનાદિ મિથ્યાત્વની દિશામાં કર્મોની જેવી ગાંઠ હતી, તેવી ગાંઠ ફરીથી કરી શક્તા નથી. તેથી જ આવા ને બીજી વખત ગ્રંથભેદ કરવાની જરૂરત રહેતી નથી.
કર્મોની સ્થિતિ તે કદીપણ અસંખ્યાત સમયથી વધુ નથી હોતી કેમકે વધુમાં વધુ ૭૦ કેડાઝાડ સાગરથી વધુ સ્થિતિવાળું કઈ પણ કર્મ નથી. અને આ કાળ પણ અસંખ્યાત જ હોય છે, પરંતુ તેને સંસાર અનંત હોય છે. આનું કારણ એ છે કે તે કને ભેગવતાં ફરીથી બાંધતે પણ રહે છે. આ રીતે, અર્ધ પુદ્ગલ પરાવર્તન સંપૂર્ણ કરી દે છે. આ પ્રકારે અનંત સંસાર કરી લીધા પછી પણ કર્મોની રિથતિ અનંત સમયની ન હાઈને અસંખ્ય સમયની જ હોય છે.