Page Text
________________
श्रीहेमचन्द्रगणिकृतं विवरणम् -
ઋષભપંચાશિકા.
नत्वा जिनेन्द्रवीरं, सर्वनरामर्त्यपूजितं शिरसा । सद्भूतार्थप्रभवं साम्प्रततीर्थस्य कर्तारम् ॥ १ ॥ - आर्या सुरैः प्रणतपादस्य, नाभेयस्य महात्मनः । स्तुतेर्गुरूपदेशेन, किञ्चिद् वच्मि विवेचनम् ॥ २ ॥ - अनुष्टुप् भगवति गुणानुरागः, सत्यः प्रेरयति मां यतोऽत्यन्तम् । तेनाहमत्र सुडो - Sपि विवरणं कर्तुमिच्छामि ॥ ३ ॥ - आर्या कष्टमपि यथाऽत्यन्तं वचनं बालस्य शोभते पितरि । एतदपि तथा प्राप्स्यति, शोभां शिष्टप्रभावेण ॥ ४ ॥ - आर्या
इह यद्यपि भगवतो गुणस्तुतिः सर्वाऽपि नमस्कारप्रभावा, तथापि विशेषतः शिष्टसमयस्मारणार्थं विघ्नविनायकोपशमनार्थं च तथा भक्त्यतिशयप्रतिपादनार्थं च तावत् तस्यैवाद नमस्कार माह - नमस्तुभ्यम् । अस्त्विति क्रियाध्याहारः "यत्र नान्या क्रिया विद्यते तत्रास्ति भवतीति प्रयुज्यते” इति वचनात् । किंविशिष्ट ? 'जगज्जन्तु कल्पपादप !' जगतिविष्टपे जायन्ते - प्रादुर्भवन्ति स्वोत्पत्तिस्थानेष्विति जन्तवो - जीवास्तेषां कल्पो - मनोरथस्तत्पूरकपादप इव कल्पपादपस्तस्य सम्बोधनं क्रियते । तथा चन्द्रातप इव - मृगाङ्कज्योत्स्नेव चन्द्रातपस्तस्य सम्बोधनम् । कस्य इत्याह- 'रागपङ्कजवनस्य' रज्यते - आसक्तेन भूयतेऽनेन सचेतनाचेतनेषु वस्तुषु जीवेन रागः, स एव पङ्कजवनं - सरोरुहकाननं तस्य । तथा सकलमुनिग्रामग्रामणीराराध्यत्वाद्, यद्वा सकलमुनय एव ग्रामः - कुटुम्बिनिवासस्तस्य ग्रामणीः- नायकस्तस्य सम्बोधनम् । तथा 'त्रिलोकचूडामणे !' त्रयाणां लोकानां समाहारस्त्रिलोकं, तस्य चूडामणिरिव - मस्तकाभरणमिव त्रिलोकचूडामणिस्तस्य सम्बोधनम् ॥ इति गाथार्थः ॥ १ ॥
चंद (चन्द्र ) = न्द्र.
आयव ( आतप ) = 2}.
Jain Education International
શબ્દાર્થ
चंदायव ! = यन्द्रना अाश ( ३५ ) ! राग (राग) = 1.
जय (जगत् ) = हुनिया. जंतु ( जन्तु ) = प्राणी, व. कप ( कल्प) = ४५. पायव ( पादप ) = वृक्ष.
पंकय ( पङ्कज ) = भ.
वण
वन ) = न
जयजंतुकप्पपायव ! = हे विश्वना पो प्रति उद५- रागपंकयवणस्स = राग३यी उभगोना वनना. संयल ( सकल ) = ५णाथी युक्त. मुणि ( मुनि) = भुनि, यति. गाम ( ग्राम ) = समूह.
वृक्ष ( समान ) !
[ श्रीधनपाल
१ ' त्रास्तिर्भवन्तीपरः' इति प्रतिभाति ।
૨ આ શબ્દનો અર્થ ‘તું જયવંતો વર્ત’ એમ પણ થઇ શકે છે, પરંતુ એ અર્થ કરવો ઠીક નથી. ૩ આ શબ્દનો અર્થ સર્વ' પણ થઇ શકે છે.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004848 |
| Book Title | Rushabh Panchashika |
| Original Sutra Author | Dhanpal Mahakavi |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1933 |
| Total Pages | 314 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 19 MB |