Rushabh Panchashika

SR No.: 004848
Original Sutra Author: Dhanpal Mahakavi
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund
Publication Year: 1933
Total Pages: 314
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 19 MB

Page 119

द
ગષભપંચાશિકા.
[श्रीधनपालसाम्प्रतं मथिते भुवननाथे मन्मथमहीनाथे तत्सैन्यकानामवस्थाविशेषमाह
पइं नवरि निरभिमाणा, जाया जयदप्पभंजणुत्ताणा । वम्महनरिंदजोहा, दिद्विच्छोहा मयच्छीणं ॥ २६ ॥
[त्वयि केवलं निरभिमाना, जाता जगदपमानोत्तानाः ।
__ मन्मथनरेन्द्रयोधा दृष्टिक्षोभा गाक्षीणाम् ॥] प्र० वृ०-पइन्ति । हे स्वामिन् ! मन्मथनरेन्द्रयोद्धारः नवरं-केवलं त्वय्येव निरभिमाना जाता इति । तत्र मन्मथ एव सकलजगज्जेतृत्वेन नरेन्द्रः । युध्यन्त इति योधाःसुभटास्तस्य । पई-त्वयि नवरं-केवलं निरभिमाना-[नष्टाः] निरहङ्कारा जाताः। अथ के ते योद्धाः? 'दिद्विच्छोहा मघच्छीणं' मृगाक्षीणां-भयतरल कुरङ्गशावकचपललोचनानां दृग्विक्षेपाः-सविकारावरावलोकन विशेषाः । पुनः किंविशिष्टाः? जयदप्पत्ति । जगच्छन्देन जगद्वर्तिनस्तेषां दर्पः-अवष्टम्भस्तस्य भञ्जनं तेनोत्तानाः ॥ इति पविंशतितमगाथार्थः ॥२६॥
हे० वि०-अधुना मदनयोधानां भगवद्विपयेऽसामर्थ्यप्रतिपादनद्वारेण स्तवमाह(पइन्ति )।
हे भगवन् ! त्वय्येव विषये । नवरंशब्दस्यावधारणार्थत्वादेवमुच्यते । निरभिमाना-निरहङ्कारा जाताः । किंविधास्ते? मन्मथनरेन्द्रयोधा-मारनृपतिभटाः । पुनः कीदृक्षाः? जगहपभञ्जनोत्तानाः-भुवनप्रभावजयोच्छेदकाः ॥ इत्यक्षरार्थः ॥२६॥
શબ્દાર્થ पई (त्वयि)-तारे विपे.
निरिंद ( नरेन्द्र )-२०त. नवरि (केवलं)-वस.
जोह (योध)-भुभट, १४वैयो. निरभिमाणा (निरभिमानाः )-ग २हित.
वम्नहनरिंदजोहामिदेव नना मुमटो. जाया (जाताः)-थया,
दिद्वि ( दृष्टि )-दृष्टि. जय (जगत् )-दुनिया. दप्प (दर्प)-६५, गवे, मलिभान.
छोह (क्षोभ ) क्षोस. भंजण (भजन )मंग, नाश.
दिविच्छोहा-दृष्टि-क्षोतो. उत्ताण ( उत्तान)-उन्मुम, त५२.
मय (मृग)=२१. जयप्पभंजणुत्ताणाना गर्वने तर पार | अच्छि (अक्षिन् )-नेत्र, rin. વામાં તત્પર.
मयच्छीगंभूराक्षी गोना, ७२९ना या नेत्रवाणी चम्मह (मन्मथ )=z६५, महेव.
| स्त्रीमोना.
वार्थ મદનની સેનાની છિન્ન-ભિન્નતા
જગત્ (નિવાસી જનો)ના દઈને દળવાને સમર્થ એવા કંદ પતિના સુભટરૂપ મૃગાક્ષીઓના કટાક્ષ કેવળ આપના વિષે નિરભિમાની બન્યા છે (અર્થાત ફાવી શક્યા नथी)."-२६