________________
- -
1
૧૪૮ – આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો – ૭
સભાઃ એકત્રિત થવામાં ગચ્છના ભેદ પણ આડા આવે ને ?
ગચ્છભેદ કે સામાચારી ભેદ નિભાવવા માટે તો શ્રી જેનશાસન એ રત્નાકર છે. સિદ્ધાંતના ભેદ ન નિભાવાય. ભગવાનના વખતમાં એવી સ્થિતિ હતી. ભગવાન પાર્શ્વનાથના સંતાનિયામાં પણ કેટલાક એવા પાક્યા હતા કે ભગવાન મહાવીરદેવ સામે પોતાનું ટટ્ટુ જુદુ ચલાવતા હતા. વેષધારીઓએ સમર્થ જ્ઞાનીઓને નગરપ્રવેશ બંધ કરાવ્યો હતો. આ બધું ગચ્છભેદ કે સામાચારી ભેદના કારણે નહિ પણ સિદ્ધાંતભેદના કારણે. બધાના હૈયામાં આ સિદ્ધાંત તારણહાર મનાવો જોઈએ, તો એકત્ર થવાય. સામાન્ય ત્રુટક માન્યતાઓ કે અમુક ક્રિયાના મતભેદો નિભાવવા તો જૈનશાસન એ રત્નાકર સમાન છે. સામાચારીની ભિન્નતા દેખી મૂંઝાવું નહિ ?
રત્નત્રયી એ જ કલ્યાણનું સાધન છે, સમ્યગ્દર્શન જ્ઞાન ચારિત્ર એ જ મોક્ષમાર્ગ છે, એ જ સિદ્ધાંત અનુસાર ઉપદેશ તે શ્રી જૈનશાસનમાં નિયત છે. તે માટે એકત્ર થવાની જરૂર છે. પૂજ્ય આનંદઘનજી મહારાજને જે પોકાર કરવો પડ્યો છે, તે તો અડીંગો જમાવીને બેઠેલા હઠાગ્રહી માલધારીઓ માટે. બાકી તો જ્ઞાનીઓએ કહ્યું કે સામાચારીની ભિન્નતા દેખી મૂંઝાવું નહિ. છબસ્થ જીવોમાં એવું તો બની શકે છે. હઠાગ્રહીઓ માલધારી બન્યા અને પાછા મઠાધીશ પણ બન્યા માટે પૂજ્ય આનંદઘનજી મહારાજે પોકાર પાડ્યો છે પૂજ્ય ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજાને પણ પોકાર કરવો પડ્યો કે -
ધૂમધામે ધમાધમ ચલી, જ્ઞાન મારગ રહ્યો દૂર રે.” પ્રભુમાર્ગને આઘો મૂકી આપવડાઈ કરનારાઓ માટે આ શબ્દો છે. ઉપાધ્યાયજી મહારાજા શ્રી સીમંધર સ્વામીને કહે છે કે “ભગવન્! આ પાપાત્માઓને તો હવે પહોંચાય તેમ નથી. આ ભરતના તે હું કેટલા રાસડા ગાઉં?” રત્નત્રયી એ જ મોક્ષ માર્ગ :
નાની નાની માન્યતાના ભેદને નિભાવવા માટે તો આ શાસન ગંભીર રત્નાકર છે. તપગચ્છના આચાર્યોએ પણ લખ્યું કે સામાચારી ભેદમાં ન મૂંઝાઓ. બધા છદ્મસ્થ છે માટે એવું તો બને. સિદ્ધાંત પુસ્તકારુઢ થયાં ત્યારે પણ મતભેદ પડ્યો ત્યાં નામવાર લખ્યું કે
'एके एवं वदन्ति, एके एवं वदन्ति, तत्त्वं तु केवलिगम्यम् ।'
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
