Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 07

SR No.: 004831
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramchandrasuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Publication Year: 2001
Total Pages: 314
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_acharang
File Size: 14 MB

Page 156

૧૪૦
– આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૭
- 149
નિર્ભય અને બળવાન કોણ ?
દુનિયાનો વ્યવહાર છે કે જે બીજાથી મરાય તે નબળો, બીજાનો માર ખાય તે નબળો, બીજાને આધીન થાય તે નબળો. એ દૃષ્ટિએ પણ વિચારીએ તો જે મારવાની ભાવનાને આધીન થયો તે નબળો ગણાય. ત્યારે સબળ કોણ ? જે મારનારથી મરે તે. હા, પણ મારવાની ભાવનાથી ન જ મરે, મારવાની ભાવનાને આધીન ન થાય તે નિર્ભય અને તે જ બળવાન. એવા બળવાન જગતમાં જીવે, બાકીના બધા મરેલા છે. એટલે જીવતો એ છે કે કોઈને મારવાની ભાવના જેના હૃદયમાં સ્પશે જ નહિ. પ્રમાદીને સાવધ કરવાના છે :
અહીં જે દુઃખની વાત ચાલે છે તે કાયબળને ઉદ્દેશીને છે. જેનામાં કાયબળ વધારે તે બીજાને મારે. આ રીતે આખા જગતનું વાતાવરણ ભયંકર છે. નિર્ભય તે કે જે કોઈને મારવાની ભાવનાથી રંગાયેલો નથી. સંસારીના દુઃખની સીમા નથી એમ વારંવાર કહેવાનો હેતુ એ છે કે, પ્રમાદીને સાવધ કરવા. આ વાત ન સમજાય ત્યાં સુધી ધર્મમાં દિલ લાગવાનું નથી. સંસાર દુઃખરૂપ ન સમજાય ત્યાં સુધી ધર્મ ન રુચે, ધર્મની વાતો કરનારા નવરા જ લાગે. દુઃખનાં સ્થાન તે સુખનાં સ્થાને માને ત્યાં સુધી એ સ્થાનમાંથી નીકળવા રાજી કોણ થાય ? વિષ્ટાના કીડાને બહાર કાઢો તો તરફડીને મરી જાય. જે વસ્તુઓ તમે જોઈ પણ ન શકો એમાં એ રહી શકે અને જીવી શકે, એટલું જ નહીં પણ ત્યાં એ મોજ કરે. તમને જે જોવાથી ગંછા ઊપજે તેને એ ઉપભોગમાં લે. જે સ્થાનમાં જીવ જાય તે સ્થાનમાં આનંદ માનવો એવી એની અનાદિની દશા છે. સંસારનો અનાદિસિદ્ધ ગુણ :
સંસાર દુઃખમય ન સમજાય ત્યાં સુધી ધર્મ કરવાની ઇચ્છા થાય ? ન જ થાય. માટે ધર્મની ઇચ્છા ન થાય એમાં આશ્ચર્ય ન પામો, પણ થાય તેમાં આશ્ચર્ય. ધર્મ પામીને કોઈ જીવ પડી જાય એમાં નવાઈ નથી. ધર્મ ન પામવો, પામીને ફેંકી દેવો એ તો સંસારનો અનાદિસિદ્ધ ગુણ છે. ધર્મને પામવો, ટકાવવો, ખીલવવો એ આત્માનો ગુણ છે. સંસારી આત્મા ધર્મ ન પામે કે પામીને ફેંકી દે એમાં આશ્ચર્ય શું ? તીર્થંકરદેવોના આત્માઓ તો ઊંચી કોટિના, છતાં એમના જીવે પણ ધર્મને કર્મવશાત્ મૂક્યો છે. દરેક ભવમાં બધે ઉત્તમતા જાળવવા છતાં પતિત થયા છે. મરિચીએ ધર્મ મૂક્યો ને ? એમના જીવોની આ સ્થિતિ તો બીજા