Page Text
________________
૧૯૨
- આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૩
-
20
બધું ગયું અને આવી ભાવના થઈ. બૂટ પહેરીને આજે વંચાય એ તો ઠીક, પણ એને પાપ પણ ન માને !
આપણો મુદ્દો એ છે કે દર્શનના ઉદ્યોત વગર જ્ઞાનનો ઉદ્યોત ન થાય કે ન ટકે ! દર્શનના ઉદ્યોત વગરનો જ્ઞાનનો ઉદ્યોત જેનામાં થાય, એ વસ્તુતઃ જ્ઞાની નથી પણ જ્ઞાનનો વૈરી છે. મુનિના સહવાસમાં આવનારને પ્રભુમાર્ગમાં રત બનાવવા એ મુનિની ફરજ છે. લોક ગમે તે કહે તેની દરકાર ન હોય. મારી પાસે કલ્યાણની ભાવનાએ વિશ્વાસ રાખીને આવનારને હું વસ્તુ ન સમજાવું અને છૂપાવું તો મને પણ કલંક છે, માટે મારે યથાશક્તિ સત્ય ઠસાવવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ ને ?
વિદ્વાન આદમીને યોગ્ય વિદ્વાન પાસે નમતાં શરમ ન જ આવે. સમ્યગ્દષ્ટિ શિર ક્યાં ઝુકાવે ? શ્રી અરિહંતદેવ તથા તેમની આજ્ઞામાં ચાલતા નિગ્રંથ મુનિઓ તથા ધર્મીઓ પાસે ! બીજે તો એ શિર ન જ ઝુકાવે. ભલે દુનિયા અભિમાની કહે એની એને પરવા ન હોય. આથી સ્પષ્ટ છે કે સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માને મુક્તિ તથા તેનું અસાધારણ કારણ ચારિત્ર, આ બે ચીજ જ ખેંચે. બીજે દૃષ્ટિ ખેંચાય તો પાપ માને અને એ પાપની સવાર-સાંજ આલોચના કરે. દૃષ્ટિ મોક્ષ તથા સંયમ તરફ જ વહેતી કરે અને બીજે અંકુશમાં રાખે. દૃષ્ટિ ચળે તો પાપ માને અને એ પાપની સવાર-સાંજ આલોચના કરે – પસ્તાવો કરે, એ કેવું મજાનું લક્ષ્ય છે ?
લોકનો સાર ધર્મ, ધર્મનો સાર જ્ઞાન, જ્ઞાનનો સાર સંયમ અને સંયમનો સાર નિર્વાણ ! લોકનો સાર ધર્મ એટલે દર્શન. દર્શન એટલે જિનાજ્ઞા પર શ્રદ્ધા - જિનાજ્ઞા એ જ ધર્મ - જિનાજ્ઞાની રુચિ એ જ દર્શન - એમાં જ્ઞાન આવી જ ગયું અને જ્ઞાનથી સંયમ આવે : સંયમ આવ્યું એટલે મોક્ષ હથેળીમાં. એક સમયનું જ કામ. સંપૂર્ણતયા સંયમ આવ્યું એટલે સાત રાજલોક ઊંચે રહેલ મોક્ષમાં જવાનું માત્ર એક સમયનું જ કામ ! પૂરું સંયમ ન આવે ત્યાં સુધી તો સર્વાર્થસિદ્ધ સુધી જઈને પણ પાછું જ આવવું પડે છે. ચૌદમે ગયા એટલે કર્મ ગયાં અને તે જ સમયે મોક્ષ. માત્ર એક જ સમયનું કામ. કર્મમળ ગયો એટલે પહોંચતાં વાર શી? સંયમ એ મુક્તિનું કારણ ? જ્ઞાન એ સંયમનું કારણ ? જ્ઞાનનું કારણ દર્શન. જે જ્ઞાનના યોગે સંયમની નિંદા કરે તે જ્ઞાન નહિ પણ અજ્ઞાન ! જ્ઞાનીની, એના આગમની મશ્કરી કરે તે જ્ઞાની કહેવાય ? એનું જ્ઞાન તે જ્ઞાન કે અજ્ઞાન ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004827 |
| Book Title | Agam 01 Ang 01 Acharanga Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2001 |
| Total Pages | 274 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_acharang |
| File Size | 12 MB |