________________
૩૧
પકડવાનો છે. પાણીનો રેલો કેવો સડસડાટ વહી રહ્યો છે. આ આયુષ્ય પણ પાણીના રેલાની જેમ વહી રહ્યું છે. જીંદગીના મોટા ભાગના વર્ષો તમારા વહી ગયા છે હવે તમે જે જીવી રહ્યા છો તે તો નફાના વર્ષો છે. નફાના વર્ષોમાં પણ જો ચેતી નહી શકો તો પછી ગમે ત્યાં ધકેલાઈ જશો. આપણો સદાયનો સાથી
કોઈપણ શાસ્ત્રનું પાનું ઉઘાડશો તો તેમાંથી તમને એક જ સાર મળશે કે માનવભવ દુર્લભ છે. દુર્લભ હોવા છતાંય અનંતપુણ્યરાશિના બળે આપણને તે મળી ગયો છે તો હવે શું કરવું ? શું ભોગ-સુખોમાં તેને વેડફી નાખવાનો ? જગતનો મોટો વર્ગ ખાવું-પીવું-પહેરવું-ઓઢવું આ બધા બાહ્યપદાર્થોમાં પડેલો છે તો કેટલાક વર્ગ અંદરના પદાર્થોમાં ક્રોધ-માનમાયા-ઈષ્ય-અસૂયા-દંભ-પ્રસિદ્ધિ કીર્તિ-નામના આ બધાની પાછળ પડેલો છે. કોઈ વિચારે છે કે બંગલો બંધાવવો છે, મોટર લાવવી છે. દાગીના ઘડાવવા છે, આ લેવું છે ને તે લેવું છે. વળી કેટલાક જીવો અંદરના પદાર્થોમાં અટવાયેલા છે. “આને પાછો પાડવો છે, આની પાસેથી આ પડાવવું છે, આ મારી આગળ છે, આને બરાબર બતાવી આપવું છે', રાતદીન આવી જ વિચારણામાં ફસાયેલા છે. પણ અંત સમયે સાથે રહેનાર કોણ ? સદાયનો સાથી, સદા આપણું રક્ષણ કરનાર, સદા આપણને સન્માર્ગે લઈ જનાર કોણ? ધર્મ. તમારી પાસે ગમે તેટલા પૈસા હોય. ગમે તેટલો વૈભવ હોય પણ તે કાંઈ પરલોકમાં કામ નહીં લાગે. ધર્મ એજ આપણો સાચો મિત્ર છે. શાસ્ત્રમાં એક રૂપક આવે છે. ત્રણમિત્રનું રૂપક
એક શેઠ હતા. તેમને ત્રણ મિત્રો હતા. શેઠને રાજા સાથે ખૂબ સારો સંબંધ. પહેલા મિત્રને શેઠ પોતાનો જીગરજાન દોસ્ત માનતા. તેની પાછળ તે ઘણો ભોગ આપતા. પ્રેમ પણ તેની પર અઢળક. ટૂંકમાં જીવ એક અને ખોળિયાં જુદા જેવી સ્થિતિ હતી. બીજા મિત્ર સાથે મિત્રતા બહુ ગાઢ નહીં પણ કોઈ પ્રસંગ હોય ત્યારે ભેગા થાય. ત્રીજા સાથેનો સંબંધ તો ઔપચારિક જ. ક્વચિત્ રસ્તામાં મળે ત્યારે સ્મિત આપે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org