________________
૩૨ એક વખત આ શેઠ વિરુદ્ધ કોઈકે રાજા પાસે ફરિયાદ કરી. કોઈ દુષ્ટ માણસે રાજાને કહ્યું કે રાજનું! આ શેઠ તમને મારી નાખવાનું કાવત્રુ ગોઠવી રહ્યા છે. તમે ચેતતા રહેજો. રાજા બહુ કાચા કાનના હોય છે. રાજા રીઝે તો ન્યાલ કરીદે અને ખીજે તો ખલાસ કરી દે. કાંઈ પણ તપાસ કર્યા વિના જ દુષ્ટ માણસની વાત પર ભરોસો મૂકીને રાજાએ શેઠને પકડી લાવવાનો હુકમ છોડયો. આ વાતની શેઠને ખબર પડી કે મને પકડવા માટે હમણાં રાજપુરુષો આવશે... શું કરવું ? જો ભાગી જવાય અથવા તો કયાંક છૂપાઈ જાઉં તો બચી જાઉં. કોઈની મદદ મળે તો આ બધું શક્ય બને. કોના શરણે જાઉં ? આમ વિચાર કરે છે ત્યાં તેને પોતાનો જિગરી દોસ્ત યાદ આવ્યો. એને તો પૂર્ણ વિશ્વાસ હતો કે આ દોસ્ત મને બચાવશે જ. વિશ્વાસથી દોસ્તના ઘેર ગયો. પોતાની વિગત કહી સંભળાવી. સાંભળતાં જ જિગરીમિત્ર ચમક્યો. તેણે વિચાર્યું કે જો આ રાજગુન્હેગારને હું આશ્રય આપું તો મારું જ આવી બને ! હું કુટુંબ સાથે પાયમાલ થઈ જાઉં. આને તો એક ઘડી પણ અહીં ઉભા રહેવા દેવાય નહીં. કોઈને ખબર પડે તો મારા બાર વાગી જાય. તેથી શેઠને કહ્યું કે શેઠ ! મદદની આશા રાખ્યા વિના અહીંથી પહેલાં ચાલતી પકડો. જો રાજને કયાંય ગંધ આવી જશે તો મારું આવી બનશે. જલ્દી ઉભા થાઓ. પેલા શેઠ તો આ જવાબ સાંભળીને હેબતાઈ જ ગયા. આ શું ? આ મારા જિગરી દોસ્તના શબ્દો છે ? તેનું તો કાળજું વીંધાઈ ગયું. જેની પાછળ મેં મારું સર્વસ્વ હોમ્યું. જેને હું મારો જ જીવ ગાતો હતો તેના આ શબ્દો ! તે એકદમ નિરાશ થઈ ગયો. તમારા આજના મિત્રો આવા જ હોય છે ને ! જિસકે તડમેં લડુ ઉસકે તડમેં હમ. સ્વામી રામતીર્થ કહેતા કે પહેલાના કાળમાં લોકો પ્રાર્થના કરતા હતા કે ભગવાન મને મારા શત્રુઓથી બચાવજે. પણ આજે ભગવાન પાસે પ્રાર્થના કરવી પડશે કે ભગવાન મને મારા મિત્રોથી બચાવજે. તમારું મિત્રમંડળ કેવું છે? ભોગ-વિલાસમાં ચકચૂર બનેલું. તમને પણ પરાણે ખેંચી જનારું... દારૂ જેવું ભયંકર વ્યસન મિત્રોની સોબતથી જ તમારા જીવનમાં ઘુસ્યું છે ને ? મિત્રો કરો તો એવા કરજો જે પોતે સંયમી હોય અને તમને પણ સંયમી બનાવે. સ્વાર્થી ન હોય. શેઠ આ સ્વાર્થી મિત્રના શબ્દો સાંભળીને નિરાશવદને ઘેર પાછા ફરી રહ્યા છે. ત્યાં પેલો
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org