________________
ભાદરવા વદ-૮
ધર્મ રાજમાર્ગ છે
શાસ્ત્રકાર મહારાજા જગતનું કલ્યાણ થાય એ માટે ધર્મનો મંગલમય માર્ગ બતાવી રહ્યા છે. સુખ અને શાંતિનો આ એક જ મંગલમય માર્ગ છે. ધર્મ એ કાંઈ ડોસા-ડગરાનો જ માર્ગ નથી. પણ નાના-મોટા બધા માટે છે. કોઈ પણ એક ગામ જવું હોય તો બધા માટે એક જ માર્ગ હોય છે. કાંઈ ડોસાને જવાનો રસ્તો જુદો, યુવાનોને જવાનો રસ્તો જુદો અને બાળકોને જવાનો રસ્તો જુદો. એવું કાંઈ હોતું નથી. બધા માટે એક જ સરખો માર્ગ હોય છે. તેમ ધર્મ પણ મોટાઓ માટે કે યુવાનોને માટે કે બાળકોને માટે એક સરખો જ હોય છે. એ માર્ગે બધા જ જઈ શકે છે. પણ આપણે ધર્મના માર્ગને અત્યારે ડોસા-ડગરાઓ પૂરતો જ બનાવી દીધો છે. યુવાનોને તો જાણે કાંઈ લાગતું વળગતું જ નથી. એ તો નિરાંતે પોતાના ધંધાઓ ખેલી રહ્યા છે. મહાપુરૂષો તેમને ટકોર કરે છે કે ભાઈ ! જરા આંખ ઉઘાડી ને તું જો તો ખરો ! તારી સામે કેવી ગતિઓ પડી છે !
ધર્મ મિત્ર કેવો ?
ચાર ગતિનું વર્ણન.
નારકીની ભયંકર યાતનાઓ પડી છે. યોગશાસ્ત્ર નામના ગ્રંથમાં ભગવાન હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ નારકીનું વર્ણન કર્યું છે. સાત નારકીઓ છે. તેમાં પહેલી ત્રણ નારકીમાં અતિશય ગરમી છે. કેવી ? તો કે ત્યાં રહેલા નારકને કોઈ પૃથ્વી પર લાવીને ચોવીસે કલાક સળગતી ભઠ્ઠીમાં નાખે તો તેને છ મહિના સુધી ઉંઘ આવી જાય. આવી ભયંકર ગરમી ત્યાં છે. છેલ્લી ત્રણ નારકીમાં અતિશય ઠંડી છે. ઠંડી કેવી ? ત્યાં રહેલા નારકને અહીં લાવીને બરફની પાટ પર સુવાડવામાં આવે તો તે છ મહિના સુધી નિરાંતે સૂઈ જાય.. એવી કાતિલ ઠંડી ત્યાં છે. ચોથી નારકીમાં ઠંડી અને ગરમી બંને છે. નારકીના દુઃખો સાંભળતાં હૃદય ફફડી ઉઠે ! પરમાધામી દેવો દારુણ કરવતોથી તેમના શરીરના ટુકડે-ટુકડા કરી નાખે છે. ભયંકર તરસથી પીડાયેલા તેઓ વૈતરણી નામની નદી તરફ દોડે છે તો તેમાં ત્રપુ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org