________________
૧/૩
વ્યથા કોની કોની?
આપણને પૈસાની વ્યથા, પરિવારની વ્યથા, પ્રતિષ્ઠાની વ્યથા આ બધી વ્યથાઓ છે પણ કયારેય પ્રભુ નથી મલ્યા તેની વ્યથા છે? ચોવીસ કલાકમાં પ્રભુનું ભજન ક્ષણવાર પણ થતું નથી. ભજન વિનાનું જીવન એળે જઈ રહ્યું છે. એવું કયારેય ખટકે છે ખરું ? બધા જન્મોમાં બધું મળશે પણ પ્રભુ નહીં મળે. જ્યારે જીવનમાં પ્રભુની વ્યથા ઉત્પન્ન થશે ત્યારે તેના નામમાંધ્યાનમાં કોઈ જુદા જ આનંદની અનુભૂતિ થશે. એક કહેવત છે કે –
“સબ રસાયન હમ કરી, પ્રભુ નામ સમ ન કોય,
રચક ઘટમેં સંચરે, સબ તન કંચન હોય.” પ્રભુના નામની ઔષધિ જેવી કોઈ ઔષધિ નથી એ થોડી પણ જીવનમાં ઉતરે તો જીવન કંચન જેવું બની જાય.. જગતમાં જે જે આનંદો તે બધા ઉત્તેજનાત્મક છે. ઉત્તેજના ઓસરી જાય એટલે સાવ ઢીલો થઈ જાય છે. આપણને ગમતી કોઈ વ્યક્તિ અથવા આપણે જેના પર શરત લગાડી હતી તે વ્યક્તિ ક્રિકેટમાં જીતી ગઈ ક્ષણવાર પૂરતો આનંદ થયો, ત્યાં તો એની વળી બીજી કોઈ વ્યક્તિ જીતી ગઈ. આપણો આનંદ ગાયબ. આમ આપણો આનંદ ક્ષણિક છે. જ્યારે પ્રભુના ભજનનો આનંદ કયારેય ઓગળતો જ નથી, ભોજનમાં કોઈ સારી ચીજ વાપરો તો ક્ષણવાર પૂરતો જ તેનો આનંદ રહે છે. વળી તેમાંય જો પેટમાં વિક્રિયા થાય તો ક્ષણનું સુખ અને મણનું દુઃખ. જ્યારે પ્રભુના આનંદમાં મણનું સુખ અને ક્ષણનું દુઃખ. તીર્થંકર પરમાત્મા સર્વકાળમાં કે સર્વ ક્ષેત્રોમાં ન હોય પણ તેમનું નામ તો હોય જ. દેવલોકમાં રહેલા દેવો પણ ભગવાનના નામથી જ તરે છે ને ! ત્યાં કંઈ ભગવાન જવાના નથી... પણ નામ તો બધે જ જવાનું.
માંગ્યા વિના ન મળે દાન. નસીબ વિના ન મળે માન... ખેતી વિના ન મળે ધાન.. ગુરૂ વિના ન મળે જ્ઞાન...
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org