________________
૪૭૬ ]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
પ૪િ૩–
साव-सलोणी गोरडी नवखी क वि विस-गठि । भड पच्चलिउ सो मरइ जासु न लागइ कंठि ॥
ગોરી–સ્ત્રી–એક જુદા જ પ્રકારની-નવા પ્રકારની કોઈ એવી વિષગ્રંથિ છેઝેરીલી ગાંઠ છે કે ઊલટું તેણી જે સુભટને ગળે ન વળગે તે તે સુભટ ભરવા પડે છે. વસ્તુત: વેપગ્રંથિ જેને વળગે તે મરી જ જાય ત્યારે આ વિષગ્રંથિ તે કોઈ અનેરી છે જે ન વળગે તે સુભટ મરવા પડે છે.
ઉત્તરે–
grદે દ રિતિ ગણું . જુઓ, તાજા જ ૧૧.
વિષT-૩-જર્મન યુન-કુત્ત-વિર દાકારશા વિઘા ને બદલે ગુન, ૩ ને બદલે કુત્ત અને વન ને બદલે વિર એવાં રૂપે અપભ્રંશ ભાષામાં વપરાય છે.
વિષ-યુ૩–પુનર–ખેદ પામેલ-વિષાદવાળા ૩-૩+ફેં--કહ્યું છે-કહેલ છે-૩૫dવમ્ અથવા બ્રમ્ વર્ધ-વિશ્વ+વિ-િવચ્ચે, વચમાં-મારગમાં मइ वुत्तउं तुहुं धुरु धरहि कसरेहिं विगुत्ताइ । पई विणु धवल ! न चङइ भरु एम्बइ वुन्नउ काइ ? ।।
મેં તને કહ્યું ને કે, હું ધવલ !–હે ઉત્તમ ળિયા–બળદ ! તું ધુરને ધારણ કર, બીજા ગળિયાઓએ તો અમને વગોવ્યા છે. તારા વિના હે ધવલઆ ભરભાર-બીજા કેઈથી ચડશે-ઊપડશે નહીં તે તું એમ જ-નકામે નકામે–વિના કારણબેદ પામેલ છે. મ ગુર૩ : જુઓ, તીર –ઉપરનું ઉદાહરણ-પદ્ય
મg વિવિ તે મા ! જુઓ, ૮ જીરૂ૦.
ઘાનાં વદિતમારા ઢાકારરા અપભ્રંશ ભાષામાં વ્ર વગેરે શબ્દોને બદલે વદિ વગેરે શબ્દો વપરાય છે. એટલે શીન્ન ને બદલે વરિ, રુટ ને બદલે ઘંઘ૪, અસ્પૃશ્યસંસ ને બદલે વિદાય, મા ને બદલે તવક્ક, સામાય ને બદલે અવા, દિને બદલે રિ, ગાઢ ને બદલે નિવ, સાધારણ ને બદલે સતૂર, અસાધારણ ને બદલે મારૂતરા, કૌતુક ને બદલે ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org