________________
લઘુવ્રુત્તિ-અષ્ટમ અયાય-ચતુથ' પાદ
ભાયડું છોગો જોમળ ગા-સા, ન મંતિ 1 अप्पिए दिइ मउलिअर्हि, पिए दिट्ठइ विहति ॥ इमानि लोका: ! लोचनानि जातिस्मराणि न भ्रान्ति: । अप्रिये दृष्ट मुकुलयन्ति प्रिये दृष्टके विहसन्ति ॥
હું લોક ! આ આખાને પેાતાના પૂર્વ ભવતુ` સ્મરણ હાય–એમ લાગે છે. કેમકે અણગમતી વસ્તુને જોતાં જ આંખે। બિડાઈ-મી ચાઈ-જાય છે અને ગમતી વસ્તુને જોતાં જ આંખે! હસી ઊઠે છે-ખીલી ઊઠે છે.
સ્રોઝદ્દો પદ પદ્મીનું એકવચન પછુ થાય છે. તે વખતે લેાકેાની આ આંખે’ એમ પણ અર્થ સમજવે,
सोसउ म सोसउ च्चि उअही वडवानलस्स कि तेण ? | जं जलइ जले जलगो आएण वि किं न पज्जतं ? ॥
शुध्यतु मा शुष्यतु एव उदधि: वडवानलस्य किं तेन ? ) यद् ज्वलति जले ज्वलनः अनेन अपि किं न पर्याप्तम् ? ||
દરિયા સુકાઇ—શેષાઈ-જાય કે ન જ શાષાય તેથી વડવાનલને શુ ? અર્થાત્ વડવાનલને એવી ચિંતાનું કાંઈ કારણ નથી પણ એ જવલનઆગ–પાણીમાં ભડકે ખળી રહી છે એને લીધે વડવાનલનું સામર્થ્ય શું પૂરતું નથી? એટલે એ શુ એલું છે ? અર્થાત્ પાણીમાં આગ બળી રહેલ છે તે શું એછે! ચમત્કાર છે ?
आयहो दइढ - कलेवरहो जं वाहिउ तं सारु । जर उटुब्भइ तो कुछ अह उज्झर तो छारु ॥
[૪૩
अस्य दग्धकलेवरस्य यद् वाहितं तत् सारम् | यदि उत्तम्नाति ततः कुध्यति अथ दह्यते ततः क्षारः ॥
આ બન્યા શરીરમાંથી જે કઈ વહેવડાવી શકાય-મેળવી શકાય-તે મેળવી લેવું એ સારું–સારરૂપ–છે. જો તે મુડદાને ઢાંકી રાખવામાં આવે તે તે કહાવા માંડે છે–સર્ડ છે અને બાળી દેવામાં આવે તેા તે રાખ થઈ જાય છે, અર્થાત્ જ્યાં સુધી શરીર છે ત્યાં સુધી તેમાંથી જેટલા લાભ લઈ શકાય એટલા લઈ લેવે. શરીરને આપેલ ‘ દગ્ધ ' વિશેષણ તેની ગાં બતાવનાર છે. લેાકભાષા ગુજરાતીમાં અણગમે સૂચરવા બળ્યુ’ એમ મેાલવાના રિવાજ છે.
>
હેમ-૨૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org