________________
લઘુવૃત્તિ-અકસ્ટમ અધ્યાય-ચતુર્થ પાદ
[ ૨૯૭
કમો સુપ વી ટીકાદરા સમર્થ કર્તા જણાતો હોય તે વ્ર પછી આવેલા મેં ધાતુને બદલે એટલે મેં ને બદલે પ્રાકૃતમાં વસુq ધાતુ વિકપે વપરાય છે. વ્ર પછી આવેલા મેં ધાતુને “સમર્થ થવું એ જ અર્થ થાય છે.
ઘમવતિ–zq-વહુઘ, વમ–સમર્થ થાય છે. અને દિવસ વઘુqz– અંગમાં જ સમર્થ થતો કે થતી નથી, જે વૈવकिल-न प्रभवति.
ते हूः ॥८४॥६॥ મેં ધાતુને જ પ્રત્યય લાગ્યો હોય ત્યારે મેં ધાતુને બદલે ૮ ધાતુ વપરાય છે.
મૂત-દૃ–દૃમ-થયેલું . હિંદી ડૂમા મનુભૂતમ–મનું+હૃગજુદું-અનુભવ કરેલું પ્રભૂત-પ્રદૂ- દૃર્ત–વદૃ–સમર્થ થયેલું હિંદી વસુત પ્રાપÉત.
જે ફળ પાકોદ્દા ન્ ધાતુના વૃા રૂપને બદલે કુળ રૂપ વિકલ્પ વપરાય છે. ળોતિ– – –કરે છે.
#રતિ-- - ૮૮૮ વારો १२९३ कृ हिंसायाम् ।
काणेक्षिते णिआरः ॥८॥४॥६६॥ નેક્ષિત કરવું–કાણું આંખ કરીને જોવું એટલે કટાક્ષ કરો-કટાક્ષ કરવાના વિચારથી જેવું' એવા અર્થમાં $ ધાતુને બદલે નિગાર ધાતુ વિકલ્પે વપરાય છે. નિમાર-જિગર–નિહાળે છે–કટાક્ષ કરે છે–કાણ આંખ કરીને-અડધી
આંખ મીંચીને–જુએ છે-નેક્ષિતં તિ સરખા-સં. નિમાયતિ પ્રા. નિગાર; ભાષામાં નિહાળવું ક્રિયાપદ પ્રસિદ્ધ છે. કેટલાક લોકે “નવારવું બેલે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
