________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
अकद्र - पाण्ड्वोः उवर्णस्य एये ||७|४|६९ ॥
તહિતને ચ પ્રત્યય લાગ્યો હોય તેા રૂ શબ્દ અતે વાટ્ટુ શબ્દને છેડીને બીજા ૩ વર્ષીત શબ્દના અંત ભાગ તે લોપ થાય છે. ગયા: અવશ્ય ગમ્પૂણ્ય-ગામ્યયઃ જમ્મૂત પુત્ર. યા; અવચ=પાયેય:=દ્નના પુત્ર.
91087: #92a9=910g+ya—9103à¤:—4igaι ya.
૮
આ બન્ને ઉદાહરણામાં વપરાયેલાં ∞ અને વાળ્યુ નામેકને સૂત્રમાં વળેલાં હાવાથી આ નિયમ ન લાગે. એથી જ્યૂ અને વાટ્ટુ શબ્દના અંતના ર્ન કાયમ રહેલો છે.
મચવા થવ ગો||૭||
હિતના પ્રત્યય લાગ્યા હાય તા હ્દયમ્મૂ શબ્દને છેડીને ખીન્ન પદ સત્તા વિનાના ૩ વર્ષીત નામના ૩ વષ્ણુના વ્ થાય છે. સવળો; અવસ્થમ્=સવનુ+બ=મવયઃ-ઉપશુને પુત્ર
સાચુંમુવ: અવશ્યÇવાય મુખ્ય:–સ્વયંભૂને પુત્ર-આ પ્રયાગમાં, સૂત્રમાં વલો સ્વયંમ શબ્દ છે. તેથી આ નિયમ ન લાગે.
વળ હવળ મોઃ-ફા ૯૬ અણવત્—બસ્માત–ત રહ્યું હત જીદ નાગા શા
- વર્ષાંત નામને, ૩ વર્ષાંત નામને, હોર્ નામને, રહ્ત્વ છેડાવાલા નામને, રર્ છેડાવાળા નામને લાગેલા ઃ પ્રત્યયના તે લેાપ થાય છે. તથા શત્ અને અસ્માત શબ્દોને છેડીને ખીજા તારાંત નામને લાગેલા જ પ્રત્યયની તે લોપ થાય છે.
જ મળે—માતુ: બાળસમ્=માતૃ+ક્ –માતૃમ્-માતા પાસેથી આવેલું. ૩ યર્ન-મિષાયકો મય:=નિાયાળું+મ-નૈવાયહું:-નિષાદક માં થયેલો. પોર્—રોમાં તાત્તિ=હોર્સરાજ:-ખને હાથેા વડે તરનારા. કુર-સર્વિ; વચમ્ અભ્યસર્વિ—સાવિષ્ઠઃ-ધીને વેપાર કરનાર-લીયા. ૩૬-ધનુ: પ્રહરનમ્ T=ધનુસૂ+ધાનુ—પ્રહાર કરવાનું જેનુ મુખ્ય સાધન ધનુષ છે તે 7 કારાંત-જિતા ચૈત:=ધિત —વધિ:-છાશથી વધારેલ કાઈપણ ખાદ્ય. રાજપૂ. મમ્=શવત-જ્ઞાઋતિમ-શાશવતુ –ઢાયમ રહેનારું સ્માત મનમુ=અસ્માતન*-બામિમ્—અકસ્માત્ થયેલું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org