________________
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
ચૈત્ર ૨ ગાગાકા
પરિખા થવાને સંભવ' હેાય તે પ્રથમાંત એવા રિલા શબ્દને સપ્તમી અથમાં ચન્ થાય છે.
૩૪ર
પરેિલા અત્યાં સંગગતિ-રિલા+5=ારવુંત્રી મૂમિ:-પરિખા માટેની સંભવિત ભૂમિ, આ ભુમિમાં પરિખા સવિ શકે.
સભવિત અ
7 ||ગાકના
પ્રથમાંત નામથી સંમતિ અર્થાંમાં પરિણામી અથ હોય તે। સપ્તમી અમાં અધિકૃત પ્રત્યય થાય.
બાસાં પ્રાજાર: સંમતિ=પ્રાજા+ચ=કારીયૉ ડ્રા:- પ્રાકાર ચણવા માટે સ`ભવવાળી ઈટો આ ઈટામાથી પ્રાકાર-કિલ્લા થવા સંભવત છે.
કહ્ય વસ્તુ: સંમતિ=૧A+ય= વરાવ્ય ગય:-પરશુ માટે લેડુ આ લેઢામાંથી પરશુ થવા સંભવી શકે એમ છે, પ્રાસાવા; અન્ય સંમયન્તિ=પ્રાસા+ય=સારોય: ફેર:-પ્રાસાદ હેાવાના સંભવવાળા પ્રદેશ-આ પ્રદેશને પ્રાસાદે-મેટા મકાના-મહેલા-સ’ભવી શકે એમ છે.
અહુ અ
तस्य अहे क्रियायां वत् || ७|१|५१||
બડથ ત નામથી ક્રિયારૂપ યોગ્ય અને સૂચવવા માટે વત્ પ્રત્યય થાય છે. રાજ્ઞ: _ટ્ટેમ્=રાગનૂ+વત્ = વત્ વૃત્તનું જ્ઞ;-રાજાનું આચરણ રાજા જેવું છે. ઘણા રાજાએ રાજા જેવું આચરણ નો કરતા અને અમુક રાજા રાજા જેવું આચરણ કરે છે માટે રાગવત વૃતમ્ રાજ્ઞ: એ ઉદાહરણ સગત થઈ શકે તેમ છે.
ત્યારે તે ઊપરા
વિભકત્યંત નામને ક્રિયારૂપ સાદશ્ય અને બતાવવા સારુ વત્ પ્રત્યય થાય છે. શ્રă વ=મ વ+વતુ=અવવર્ યાતિ ચૈત્ર:-ચૈત્ર ધેડાની પેઠે જાય છે. દેવમ્ =હેવન વવવત્ પદ્ધતિ મુનિમ્-મુનિને દેવની જેમ જુએ છે. દેવની જેમ
માન આપે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org