________________
સહિ + ક્
पति + इ
=
લી + ? =
ાર્તા + ૬ =
લઘુવૃત્તિ-પ્રથમ-અધ્યાય ચતુર્થ પાદ
સત્ર + સૌ = સૌ – સખિમાં – મિત્રમાં, ufa + at = geat – ulani.
સમામછંતિ ત્તિ સીર્થાત, સૌયતિ કૃતિ સલીઃ, તથા વૃત્તિ ફતિ નિ પાય તે, વતીતિ તે પીઃ આ પ્રમાણે ધિ નામને ધાતુ બનાવીને નામ બનાવવાથી દી મલી રાક તથા તુ નામને ધાતુ બનાવીને નામ અનાવવાય દી પડી રાદ બનાવી શકાય છે, એવા દીવ ફૂંકારાંત સી અને પતુ શબ્દ અહી રામવાવે નથી. એ સૂચવવા જ આચાયે` હ્રસ્વ કારાંત વિશદ તથા સ્વ કારાંત પતિ શબ્દ એવા સ્પષ્ટ નિર્દેશ કરેલે છે. તેથી આવા દીર્ઘ સરી અને શબ્દને આ નિયમ લાગતે નથી,
ત્રિશાસ્ત્ર
રાગ -- રાખીને ઇચ્છનારમાં.
પત્નીને ઇચ્છનારમાં.
આ
એકલા રસ શબ્દને તથા એકલા પતિ શબ્દને માટે જ આ વિધાન કરેલું છે તેથી જ્યાં ત્રિકવિ' શબ્દ હોય કે તે શબ્દ ય ત્યાં ણ આ નિયમ લાગતા નથી.
બેસ્ટ
ત + =
+ બ = પ્રવસ્ત્રો - પ્રય મિત્રવાળામાં. ગરબો = સૌ નરતિમાં રાજામાં.
તે પ્રયોગોમાં મિ તથા પતિ ગુદા એકલા નથી, પણ બીજા શબ્દ સાથે તડાયેલા છે. ૧૪:૨૬ા
બે ના વિશ્વેત્ ॥।૪।૨૭।।
માત્ર એકલા એટલે કાઈ ભીન્ન શબ્દ સાથે નહી જોડાયેલા હૂસ્વ કારાંત હા તથા તે શબ્દો લાગેલ તૃતીયાના એકચન ‘ટ’ ને ‘ના' કરવા નહી. તથા દિવાહિ (૧૧૪૬૨૨)ના નિયમ પશુ લગાડવે! નહીં. અર્થાત નિશાનબાળા પ્રત્યયાને લીધે જે ફ્ તે કરવાનું સૂચન કરેલું
છે તે કેવળ ધિ અને ઉત શબ્દાને લાગુ ન પાડવું.
થાય પણ વિમા ન થાય. થાય પણ પત્તિના ન થાય.
છે - શ્યુ + ૬ = સચ્ચે થાય પણ સચે ન થાય.
- પતિ + ! = પર્ચ થાય પણ
પચે ન થાય.
[ ૧૧૫
ટી
સાણ + ઞ = સા રા - પતિ + આ = વા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
-
મિત્ર વડે.
પતિ વડે. મિત્ર માટે. પતિ માટે.
www.jainelibrary.org
