________________
૧૧૪]
સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન
નિશાનવાળા
રુષિ + 1 = સુવી ૌ – પવિત્ર સ્ત્રી – આ પ્રયાગમાં પ્રત્યય તા છે પણ તે ાતિ પ્રત્યય નથી તેથી અહીં આ નિયમ ન લાગે.
१।४।२३।
ટઃ કુંત્તિ ના ॥।૪।૨૪।।
હ્રસ્વ કારાંત અને હ્રસ્વ ૐકારાંત નામ નરતિમાં હોય અને તેને તૃતીયા એકવચનને ટા પ્રત્યય લાગેલેા હોય તેા ટા ને બદલે ના મેલા. ફ-ટા~{'સ્ત્ર + ઞ = अतिस्त्रिणा સ્ત્રીને ટપી જાય એવા પુરુષ વડે.
૩-ટા~ મનુ + મા = મુના-આવડે.
વૃદ્ધિ શબ્દ હ્રસ્વરૂ કારાંત તેા છે, પણ નારીતિના છે તેથી તેને લાગેલા ટા તે ા ન મેલાય.
રૂ-ટા-વુદ્ધિ + ઞ = યુદ્ધથા-બુદ્ધિ વડે.
ઘેનુ શબ્દ હસ્વ ૩ કારાંત તેા છે, પણ નારીતિને છે તેથી તેને લાગેલા દા તે ના ન મેલાય.
૩-zz-વેનુ + ૧ = ચૈત્ર~ ગાય વડે, ૧૪।૨૪।
ઃિ હૈ શકારી
હ્રસ્વ કારાંત અને હ્રસ્વ કારાંત નામને લાગેલા સપ્તમીના એકરચનને ઉ પ્રત્યય ધૈ રૂપે એલવેા. અહીં િપ્રય માત્ર न्हू નિશાનવાળા જ સમજવે, પણ જે દિ પ્રત્યય ૐ' અને ‘ટુ' એમ છે. નિશાનવાળા હોય તેને અહી ન સમજવા.
TM - મુન + fઙ = મુત્ત + કૌ 3 = gat - ylani. ૐ ધેનુ + ઙ = ધેનુ + Î – ગૌ – ઘેરૈ
ગાયમાં.
gfa + fe=gfa + 314 = gf& + 3114 + = 3ang – yleHI. નિશાન વાળા િછે માટે અહી આ
આ પ્રયાગમાં છુ અને ટૂ એમ એ
ङ्
નિયમ ન લાગે. ૧ાકારખા
વનધિ-તેરો
॥૧૪ાર૬॥
માત્ર એકલા એટલે ખીજા કાઈ શબ્દ સાથે નહી જોડાયેલા એવા હ્રસ્વ કારાંત લિ શબ્દને તથા એવા જ માત્ર એકલા હ્રસ્વ કારાંત વંત શબ્દને લાગેલા સપ્તમીના એકવચન ને બદલે બૌ મેલવે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
