________________
વિનય-સૂત્ર
૮૩-૮૫. જે મનુષ્ય વારંવાર ક્રોધ કરતો હોય, જેનો ક્રોધ જલદી શાંત ન થતો હોય, જે પોતાના મિત્રો તરફ કોપ કરતો હોય, પોતાના સુપ્રિય મિત્રનું પણ પછવાડે ભૂંડું બોલતો હોય, જે બકવાદી હોય - જેમ ફાવે તેમ બોલ બોલ કરતો હોય, દ્રોહી હોય એટલે પોતાના ઉપકારીઓનો પણ દ્રોહ કરતો હોય, અભિમાની-અકકડ હોય, લાલચુડો હોય, સંયમ વગરનો હોય, પોતે મેળવેલી કોઈ પણ વસ્તુઓને એટલે ખાન, પાન, વસ્ત્ર, પાવ વગેરે વસ્તુઓને પોતાના સાધર્મિકોને ભાગે પડતી ન આપે અને પોતે એકલો જ રાખે – ભોગવે – એવો હોય અર્થાત્ વહેંચીને ખાનારો ન હોય અને અપ્રિય લાગે તેવા સ્વભાવવાળો હોય તે અવિનીત - વિનય વગરનો ગણાય છે. (૬) નત્તિ થHપાડું સિત્તે,
तस्सन्तिए वेणइयं पउंजे । सक्कारए सिरसा पंजलीओ,
-જિારી ! મUT દિવં ઉપા ૮૬. જેમની પાસે ધર્મનાં પદો એટલે ધર્મનાં વચનોને શીખે તેમની પાસે વિનયથી વર્તવું જોઈએ, તેમનો સત્કાર કરવો જોઈએ, તેમને માથું નમાવીને અને હાથ જોડીને પ્રણામ કરવા જોઈએ, તથા હંમેશાં શરીર વડે, વચન વડે, અને મન વડે પોતાને ધર્મશાસ્ત્ર શીખવનાર ગુરુનો હિરેક પ્રકારે વિનય કરવો જોઈએ. (૮૭) શંમા વોહ વ મ -માયા,
गुरुस्सगासे विणयं न सिक्खे। सो चेव उ तस्स अभूइभावो, फलं व कीयस्स वहाय होइ ।।१६।।
(दश० अ० ९ उ० १ गा० १२,१)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
