________________
૭૦
ધર્મનાં પદ-ધમ્મપદ नत्थि रागसमो अग्गि नत्थि दोससमो कली। नस्थि खन्धसमा दुक्खा नस्थि सन्तिपरं सुखं ॥६॥ जिघच्छापरमा रोगा सङ्खारा परमा दुखा । एतं ञत्वा यथाभूतं निब्बानं परमं सुखं ॥७॥ आरोग्यपरमा लामा सन्तुट्ठी परमं धनं । विस्सासपरमा जाति निब्बानं परमं सुखं ॥८॥ पविवेकरसं पीत्वा रसं उपसमस्स च । निदरो होति निप्पापो धम्मपीतिरसं पिबं ॥९॥ साहु दस्सनमरियानं सन्निवासो सदा सुखो ॥ अदस्सनेन बालानं निच्चमेव सुखी सिया ॥१०॥
बालसङ्गतचारी हि दीघमद्धान सोचति । વેગળા કરીને સુખે સૂએ છે. અર્થાત્ ઉપશાંત મનુષ્યને કશી ઉપાધિ હોતી નથી. પર
આ સંસારમાં રાગ સમાન અગ્નિ નથી, દ્વેષ સમાન હાનિ નથી. ચાર મહાભૂત વગેરે સ્કંધસમાન દુઃખ નથી
* બૌદ્ધ પરિભાષા પ્રમાણે “સ્કંધ' શબ્દનો ભાવ આ પ્રમાણે છે –(૧) રૂપર્કંધ એટલે પૃથ્વી, પાણી, તેજ અને વાયુ એ ચાર મહાભૂતો. (૨)–વેદનાત્કંધ એટલે શરીર ઇદ્રિ દ્વારા થતી સુખકારક વેદના, દુઃખકારક વેદના અથવા ઉપેક્ષાવેદના એટલે ન સુખ કે ન દુઃખ એવી વેદના. (૩) સંજ્ઞાસ્કંધ એટલે આકારવાળા ઘર, ઝાડ ગામ વગેરે પદાર્થોને તથા આકાર વગરના આકાશ વગેરે પદાર્થોને એકબીજાથી ભિન્ન ભિન્ન સમજવા સારુ જુદાં જુદાં નામ આપનારી શક્તિ. (૪) સંસ્કારસ્કંધ–સંસ્કારે ત્રણ જાતના છે -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
