Page Text
________________
उपर्युक्त विवादास्पद स्थळो बताववामा टीकाकारनी अवगणना करवानो जराय उद्देश नथी. पण कोई पण टीकाकार टीका करता सांप्रदायिक वृत्ति राखे छे अने मात्र शब्दस्पर्शी रहे छे त्यारे ते केटलीक बार मूळना खरा भावने बतावी शकतो नथी ए सूचबवा माटे छे.
अत्यारे जे सूत्रो विद्यमान छे, तेमनी टीकाओ जोतां ते दरेक सूत्र उपर हवे नवी टीकाओ करवानो समय आवी पहोंच्यो छे. पण ते थनारी बधी टीकाओ पृथक्करणनी, तुलनानी अने विशाळतानी दृष्टि मुख्य राखीने ज थवी जोइए ए न भुलाय.
सिद्धसेन दिवाकर कहे छे तेम मात्र सूत्रो गोखवाथी अर्थनुं ज्ञान थई शकतुं नथी. अर्थ- ज्ञान नयवाद उपर अवलंबे छे, ए नयवाद गहन छे माटे नयवादनी समज साथे सूत्रार्थना अभ्यासी पेदा करवा खूब प्रयत्न थवो जोइए. द्रव्य, क्षेत्र, काल, भाव, पर्याय, देश, संयोग अने भेद ए बधुं ध्यानमा राखीने आचार अने तत्त्वनी विचारणा करवी जोइए. सूत्रोना मर्म समजवाना इच्छुके कदी एकांत तरफ न ढळq घटे. एकांत तरफ ढळतां तो अर्थनो अनर्थ थई जाय छे अने ए अनर्थने लईने ज आ बधा धार्मिक कलहो उभा थाय छे.
(७) व्याख्याप्रज्ञप्तिना टीकाकार
टीकाकार अभयदेव विक्रमना ११ मा सैकाथी ते बारमा सैका सुधीमा हयात हता. तेमने लगती वीगतवार हकीकत प्रभावकचरित्रमा अभयदेवसूरिना प्रबंधा आपेली छे. ते मूळ धारानगरीना हता, तेमना पितानुं नाम महिधर अने मातानुं नाम धनदेवी हतुं. अने आ आचार्य- मूळनाम अभयकुमार हतुं. वर्धमानसूरिना शिष्य बुद्धिसागरसूरि अने जिनेश्वरसूरि हता. आ अभयदेवसूरि ए जिनेश्वरसूरिना शिष्य हता. जे जमानामां आ आचार्य हता ते जमानामा साधुसंस्था बहु शिथिल दशामा हती. चैत्यवासीओनुं प्रबळ खूब हतुं. चैत्यवासीओ आचारमा एटला बधा शिथिल थई गया हता के तेओ पगारथी नोकरी करवानी हद सुधी पहोंची गया हता. आ आचार्य भने एमना गुरुओ ए शिथिलताने दूर करवानो प्रयत्न करता हता. नवअंग सूत्रो उपर आमनी टीकाओ विद्यमान छे. उपरांत एमणे पंचाशक वगेरे अनेक प्रकरणो उपर विवरणो लखेलां छे अने वीजा केटलाए नवां प्रकरणो पण बनावेलां छे. सूत्रो उपरनी घणी खरी टीकाओ तेमणे पाटणमा करी छे तेम तेओ जणावे छे. प्रस्तुत सूत्रनी टीका एमणे ११२८ मां पाटणमां करीछे एम तेओ टीकाने प्रान्ते जणावे छे. टीकाने छेडे आपेली प्रशस्ति उपरथी एम मालुम पडे छे के तेओ चांद्रकुलना हता. तेमना गुरुना गुरुर्नु नाम वर्धमानसूरि हतुं. एमना दीक्षा गुरु तरीके जिनेश्वरसूरिने प्रबंधमा जणावेला छे पण आ प्रशस्तिमा 'तयोविनेयेन' आम लखीने तेओ जिनेश्वर अने बुद्धिसागर बन्नेने पोताना वडील तरीके खीकारे छे. आ टीका तेमणे निवृतिकुलना द्रोणाचार्य पासे शुद्ध करावी हती एम तेओ लखे छे. आ टीकाकार नवांगीवृत्तिकार तरीके संप्रदायमा प्रसिद्ध छे. आथी वधारे जाणवा माटे प्रभावकचरित्र भाषान्तरनी प्रस्तावनामां आवेलु अभयदेवसूरिनुं वृत्तांत जोई लेवु.
१ प्रबंधमा पिता नाम 'महिभर' छे छतां प्रभावकचरित्र (भावनगर-आत्मानंदसभा) नी प्रस्तावनामा (पृ. ८५) धनदेव लखेलुं छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004643 |
| Book Title | Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bechardas Doshi |
| Publisher | Dadar Aradhana Bhavan Jain Poshadhshala Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 442 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_bhagwati |
| File Size | 15 MB |