________________
द्रव्पना प्रकार
जीवास्तिकाय द्रव्यरूपे शुं होय !
पुद्गलास्तिकायम
मारि अवतरण.
धर्मास्तिकायना प्रदेशो. धर्मास्तिकायादिनु अल्पबहुत्व.
धर्मास्तिकाय अव गाढ के के बन बगाड १
लोकाकाशमा अव
गाढता.
श्रीरायचन्द्र - जिनागमसंग्रहे
शतक २५ देशक ४.
[अ०] से केणणं भंते । एवं सुबह 'पणस्सइकाइया जाव कलियोगा' १ [४०] गोपमा । दिवाणं जहा नेरहयाणं एवं जब बेमानियाणं सिद्धाणं जहा वणस्सइकाइयाणं । सङ्घदवा पन्नता ? [अ०] गोयमा ! छधिहा सवदधा पन्नत्ता, तंजहा-धम्मत्थिकाए,
I
२१६
दावरम्मा, सिय कलियोगा उपचार्य पथ से तेणद्वेणं तं चैव पहुच
1
४. [ प्र० ] कतिविहा णं भंते! अधम्मत्थिकाए, जाव - अद्धासमए ।
Jain Education International
५. [प्र० ] धम्मत्धिकार णं भंते! दुधडुयाए कि कम्मे, जाव-कलिभोगे । [४०] गोषमा नो कमेनो सेयोप, नो दावरजुम्मे कलिमोट एवं सम्मत्विकार वि एवं आगासत्यिकार वि 1
1
"
६. [प्र० ] जीवत्थिकाप णं भंते ! - पुच्छा [अ०] गोयमा ! कडजुम्मे, नो तेयोये, नो दावरजुम्मे, नो कलियोये ।
७. [प्र० ] पोग्गलत्थिकाए णं भंते ! - पुच्छा । [ उ०] गोयमा । सिय कडजुम्मे, जाव- सिय कलियोगे । भद्धासमये शहा जीवत्यिकार |
४. [प्र० ] हे भगवन् ! सबै द्रव्यो केटा प्रकारनां कहां है? [30] हे गौतम | सर्व द्रव्यो छ प्रकारन कहाँ छे, ते आ प्रमाणे१ धर्मास्तिकाय २ अधर्मास्तिकाय भने यावत्-६ अद्धा समय ( काल ).
धर्मास्तिकायादि - ५. [प्र० ] हे भगवन् 1 धर्मास्तिकाय द्रव्यार्यरूपे कृतयुग्म छे के यावद-कल्पोज छे [उ०] हे गौतम से कृतयुग्म नथीव्यम कृतयुग्मादिनं प्रयोजनथी, द्वापरयुग्म नथी, पण *कल्योज छे. ए प्रमाणे अधर्मास्तिकाय तथा आकाशास्तिकाय संबंधे पण जाणवुं.
अवतरण.
६. [प्र० ] हे भगवन् ! जीवास्तिकाय दम्यार्थरूपे झुं कृतयुग्म छे इत्यादि प्रश्न. [30] हे गौतम! जीवास्तिकाय द्रव्यरूपे कृतयुग्मरूप छे, पण प्रयोज, द्वापर के कल्योजरूप नथी.
८. [ प्र० ] धम्मत्थिकारणं भंते ! परसट्टयाए कि कडजुम्मे-पुच्छा । गोयमा ! कडजुम्मे, नो तेयोए, नो दावरजुम्मे, नो कलियोगे एवं जाय भद्धासमद ।
1
९. [] पसि णं भंते ! धम्मत्थिकाय - अधम्मत्थिकाय० जाव - अद्धासमयाणं दधट्टयाए० १ [ उ०] पपसि णं अप्पापटुगं जहा बहुवत्तचयाप तहेव निरवसेसं ।
1
१०. [प्र० ] धम्मत्थिकाप णं भंते । किं ओगाढे, अणोगाढे १ [उ०] गोयमा ! ओगाढे, नो अणोगाढे। ११. [०] ओगाटे किं संसेजपरसोगाडे, असंखेजपरसोगाटे, अणंतपरसोगाडे ? [४०] गोषमा ! नो संखेन, परसोगाटे, संखेजपरसोगाडे, जो अनंत परसोगाडे ।
कायिको कहाा छे. नैरपिकोनी पेठे येईदियो विषे समज तथा ए प्रमाणे यावद्वैमानिको सुधी जाणयुं सिद्धो बनस्पतिकाधिकोनी पेठे जाणवा.
७. [प्र० ] हे भगवन् ! पुद्गलास्तिकाय संबन्धे प्रश्न [ उ०] हे गौतम! ते कदाच कृतयुग्म होय अने यावत्-कदाच कल्योज, रूप पण होय. जीवास्तिकायनी पेठे अद्धासमय पण [ कृतयुग्मरूप ] जाणो.
८. [प्र०] हे भगवन् | धर्मास्तिकाय प्रदेशार्थरूपे शुं कृतयुग्म छे - इत्यादि प्रश्न . [ उ०] हे गौतम | [ तेना अवस्थित अनन्त प्रदेश होवाथी ] ते कृतयुग्म छे, पण त्रयोद, द्वापरयुग्म के कल्योन नथी. ए प्रमाणे यावत् अद्धा समय सुधी जाग.
९. [अ०] हे भगवन् ! धर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकाय, यावत्- अद्धासमयोनुं द्रव्यार्थरूपे अल्पवद्दल केवी रीते छे! [30] ए ववव्यता का प्रमाणे एमोनुं वधुं अल्पबहुत्व कहेई.
१०. [प्र० ] हे भगवन् ! धर्मास्तिकाय शुं अवगाढ- आश्रित छे के अनवगाढ- अनाश्रित छे ? [ उ०] हे गौतम! ते अवगाढ छे, पण अनवगाढ नथी.
११. [प्र० ] हे भगवन् ! जो ते अवगाढ छे तो शुं संख्यात प्रदेशमा अवगाढ- आश्रित छे, असंख्यात प्रदेशमा आश्रित छे के अनंत प्रदेशमा आश्रित छे [उ०] हे गौतम! ते खोकाकाशना संख्यात प्रदेश के अनंत प्रदेशमा आश्रित नयी पण असंख्यात प्रदेशमाँ आश्रित है.
५ * धर्मास्तिकाय एक द्रव्यरूप होवाथी तेनो चारथी अपहार करतां एक ज बाकी रहे छे तेथी ते कल्योज रूप छे.
६+ जीवास्तिकाय अनन्त होवाथी ते कृतयुग्म रूप ज छे.
काय अनन्त के तो पण तेना संघात अने मेदवी तेनुं अनन्त
अनवस्थित होवाची ते पारे राशिरूप होय छे,
९ $ धर्मास्तिकायादि त्रणे एक एक द्रव्यरूप होवाथी द्रव्यरूपे तुल्य छे अने बीजा द्रव्य करतां थोडा छे, तेथी जीवास्तिकाय अनन्तगुण छे, तेथी पुद्गलास्तिकाय अने अद्धासमय उत्तरोत्तर अनन्तगुण छे. प्रदेशरूपे धर्मास्तिकाय अने अधर्मास्तिकायना असंख्यात प्रदेश होवाथी परस्पर तुल्य छे अने for वधा द्रव्यथी थोडा छे, तेथी जीव, पुठ्ठल, श्रद्धासमय अने आकाशास्तिकाय उत्तरोत्तर अनन्तगुण छे. जुओ प्रज्ञा० पद ३ १० १४०-१.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.