________________
१८४
श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक २४.-उद्देशक २०. ४१. सो चेव अप्पणा जहन्नकालटिइओ जाओ, जहा सनिपंचिंदियतिरिक्खजोणियस्स पंचिदियतिरिक्खजोणिएसु उपवजमाणस्स मज्झिमेसु तिसु गमएसु वत्तवया भणिया एस चेव एयस्स वि मज्झिमेसु तिसु गमएसु निरवसेसा भाणियचा । नवरं परिमाणं उक्कोसेणं संखेजा उववजंति, सेसं तं चेव ६ ।
४२. सो चेव अप्पणा उक्कोसकालट्ठितिओ जातो सच्चेव पढमगमगवत्तवया । नवरं ओगाहणा जहनेणं पंच धणुसयाई उकोसेणं पंच धणुसयाई । ठिती अणुबंधो जहन्नेणं पुष्चकोडी, उक्कोसेण वि पुषकोडी, सेसं तहेव जाव-भवादेसोति, कालादेसेणं जहन्नेणं पुषकोडी अंतोमुहुत्तमभहिया, उक्कोसेणं तिन्नि पलिओवमाई पुष्वकोडिपुहत्तमभहियाई-एवतियं ७॥
४३. सो चेव जहन्नकालट्ठितिएसु उववन्नो एस चेव वत्तवया । नवरं कालादेसेणं जहन्नेणं पुषकोडी अंतोमुत्तमम्भहिया, उक्कोसेणं चत्तारि पुचकोडीओ चउहि अंतोमुहुत्तेहिं अब्भहियाओ ८।
४४. सो चेव उक्कोसकालट्ठितिपसु उववन्नो, जहन्नणं तिन्नि पलिओवमाई, उक्कोसेण वि तिन्नि पलिओवमाई, एस चैव लद्धी जहेव सत्तमगमे । भवादेसणं दो भवग्गहणाई । कालादेसेणं जहन्नेणं तिन्नि पलिओवमाई पुषकोडीए अब्महियाई, उक्कोसेण वि तिन्नि पलिओवमाइं पुचकोडीए अब्भहियाई-पवतियं ९।।
४५. [प्र०] जइ देवेहितो उववजंति किं भवणवासिदेवेहितो उववजंति, वाणमंतर०, जोइसिय०, वेमाणियदेवेहितो. ? [10] गोयमा ! भवणवासिदेवेहितो वि०, जाव-वेमाणियदेवेहितो वि० ।
४६. [प्र.] जइ भवणवासि० किं असुरकुमारभवण, जाव-थणियकुमारभवण ? [उ०] गोयमा! असुरकुमार०, जाव-थणियकुमारभवणः ।
४७. [प्र०] असुरकुमारे णं भंते ! जे भविए पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु उववजित्तए से णं भंते! केवति०१० गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तहितिएसु, उक्कोसेणं पुवकोडिआउएसु उववज्जति। असुरकुमाराणं लद्धी णवसु वि गमएसु जहा पुढविक्काइएसु उववजमाणस्स, एवं जाव-ईसाणदेवस्स तहेव लद्धी । भवादेसेणं सवत्थ अट्ठ भवग्गहणाई, उक्कोसेणं जहन्नेणं दोन्नि भवग्गहणाई । ठिति संवेहं च सम्वत्थ जाणेजा ९ ।
उत्पत्ति.
जघ संशी मनुष्यनी ४१. जो ते संज्ञी मनुष्य पोते जघन्यस्थितिवाळो होय तो तेने जेम पंचेन्द्रिय तियचमा उत्पन्न थता पंचेन्द्रिय तिर्यचनी मध्यम त्रण सं० पं० तियेचमा
गमकोनी वक्तव्यता कही छे तेम आनी पण मध्यम त्रण गमकोनी बधी वक्तव्यता कहेवी. पण विशेष ए के परिमाण 'उत्कृष्ट
संख्याता उपजे' एम कहेवू, अने बाकी बधुं पूर्वे कह्या प्रमाणे जाणवू. (६) उत्कृष्ट० संशी मनुः ४२. जो ते (संज्ञी मनुष्य ) पोते उत्कृष्ट काळनी स्थितिवाळो होय तो तेने प्रथम गमकनी वक्तव्यता कहेवी. पण विशेष ए के यनी सं०५०तियमा शरीरनी अवगाहना जघन्य अने उत्कृष्ट पांचसो धनुषनी होय छे. स्थिति अने अनुबंध जघन्य अने उत्कृष्ट पूर्वकोटी होय छे. बाकी बधुं
यावत्-भवादेश सुधी ते ज प्रमाणे जाणवं. काळादेशथी जघन्य अन्तर्मुहूर्त अधिक पूर्वकोटी अने उत्कृष्ट पूर्वकोटी पृथक्त्व अधिक त्रण
पल्योपम-एटलो काळ यावत्-गतिआगति करे (७). . उ० संशी मनुष्यनी ४३. जो ते ज मनुष्य जघन्य स्थितिवाळा तियंचमां उत्पन्न थाय तो तेने ए ज वक्तव्यता कहेवी. पण विशेष ए के काळादेशथी जघ०सं०५० तिर्य
Hd जघन्य अन्तर्मुहर्त अधिक पूर्वकोटी अने उत्कृष्ट चार अन्तर्मुहर्त अधिक चार पूर्वकोटी-एटलो काळ यावत्-गतिआगति करे (८). उ० संशी मनुष्यनी ४४. जो ते ज मनुष्य उत्कृष्टकाळनी स्थितिबाळा संज्ञी पं० तिर्यंचयोनिकमा उत्पन्न थाय तो ते जघन्य अने उत्कृष्ट त्रण पल्यो
पमनी स्थितिवाळा संज्ञी० पं० तियंचमां उत्पन्न थाय. अहिं पूर्वोक्त सातमा गमकनी वक्तव्यता कहेवी. भवादेशथी बे भव अने काळादेचमा उत्पत्ति.
शथी जघन्य अने उत्कृष्ट पूर्वकोटी अधिक त्रण पल्योपम-एटलो काळ यावत्-गतिआगति करे (९). देवोनी सं० ५० १५. जो ते (सं० पं० तिर्यंचो) देवोथी आवी उत्पन्न थाय तो शुं भवनवासी देवोथी, वानव्यन्तर देवोथी, ज्योतिषिक देवोथी तिर्यंचोमा उत्पत्ति.
• के वैमानिक देवोथी आवी उत्पन्न थाय ? [उ०] हे गौतम ! तेओ भवनवासी देवोथी, अने यावत्-वैमानिक देवोथी पण आवी
उत्पन्न थाय. असुरकुमार
४६. [प्र०] जो ते भवनवासी देवोथी आवी उत्पन्न थाय तो शुं असुरकुमार भवनवासीथी के यावत्-स्तनितकुमार भवनवासी भवनवासी देवोनो ही सं०६० तिर्यंचोमा
देवोथी आवी उत्पन्न थाय ? [उ०] हे गौतम ! तेओ असुरकुमारोथी, यावत्-स्तनितकुमार भवनवासी देवोथी आवी उत्पन्न थाय छे. उपपात.
४७. [प्र०] हे भगवन् ! जे असुरकुमार भवनवासी देव सं० पंचेन्द्रिय तियंचयोनिकोमा उत्पन्न थवाने योग्य छे ते केटला काळनी स्थितिवाळा संज्ञी पं० तिर्यंचमां उत्पन्न थाय ? [उ. हे गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहर्त अने उत्कृष्ट पूर्वकोटीनी स्थितिवाळा संज्ञी पं० तिर्यंचमां उत्पन्न थाय. तेने नवे गमकमा जे वक्तव्यता पृथिवीकायिकोमा उत्पन्न थता असुरकुमारोनी कही छे तेम कहेवी. ए प्रमाणे यावत्-ईशानदेव लोक सुधी पण ते प्रमाणे वक्तव्यता कहेवी. भवादेश बधे ठेकाणे उत्कृष्ट आठ.भव अने जघन्य बे भव होय छे. अहीं सर्व ठेकाणे स्थिति अने संवेध भिन्न जाणवो (९).
Jain Education international
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org