________________
४ जघन्य० संशी पं० तिर्यचनी संशी पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
७ उत्कृष्ट० सं० पं० तिर्यचनी [सं० पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
८ उत्कृष्ट० सं० पं० तिर्यचनी ज० सं० पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
उ० सं० पं० ति•
चनी उ० सं० पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
मनुष्योनी सं० पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
असंही मनुष्योनी
सं० पं० तिर्यचमां उत्पत्ति.
Jain Education International
श्रीरायचन्द्र - जिनागमसंग्रहे
शतक २४.—उद्देशक २०.
२९. सो चेव अप्पणा जहन्नकालट्ठितीओ जातो, जहन्नेणं अंतोमुहुत०, उक्कोसेणं पुचकोडी आउपसु उववज्जति । लद्धी से जहा एयस्स चेव सन्निपंचिंदियस्स पुढविक्काइएसु उववजमाणस्स मज्झिल्लएसु तिसु गमपसु सच्चैव द्दह वि मज्झिमेसु तिसु गमपसु कायचा । संवेहो जहेव एत्थ चेव असन्निस्स मज्झिमेसु तिसु गमपसु ६ ।
१८२
३०. सो चेव अप्पणा उक्कोसकालट्ठितीओ जाओ जहा पढमगमभ । णवरं ठिती अणुबंधो जहन्नेणं पुचकोडी, उक्कोसेण वि पुञ्चकोडी । कालादेसेणं जहनेणं पुचकोडी अंतोमुहुत्तमन्महिया, उक्कोसेणं तिनि पलिओ माई पुचकोडीपुहुत्तममहियाई ७ ।
३१. सो चैव जहन्नकालट्ठितिएसु उववन्नो एस चैव वत्तष्वया । नवरं कालादेसेणं जनेणं पुचकोडी अंतोमुहुत्तमन्महिया, उक्कोसेणं चत्तारि पुचकोडीओ चउहिं अंतोमुहुत्तेहि अन्भहियाओ ८ ।
३२. सो चेव उक्कोसकालट्ठितिएसु उववन्नो जन्नेणं तिपलिओवमट्ठितिएसु, उक्कोसेण वि तिपलिओवमट्ठितिएसु, अवसेसं तं चेव । नवरं परिमाणं ओगाहणा य जहा एयस्सेव तइयगमए । भवादेसेणं दो भवग्गहणाई, कालादेसेणं जहनेणं तिनि पलिओ माई पुचकोडीए अन्भहियाई, उक्कोसेणं तिन्नि पलिओ माई पुष्चकोडीए अम्महियाई- एवतियं ९ ।
१
३३. [प्र०] जइ मणुस्सेहिंतो उववज्रंति किं सन्निमणु०, असन्निमणु० ? [अ०] गोयमा ! सन्निमणुस्सेर्हितो वि, असनिमणुस्सेर्हितो वि उववजंति ।
३४. [प्र०] असन्निमणुस्से णं भंते ! जे भविए पंचिदियतिरिक्खजोणिएसु उववजित्तर से णं भंते! केवतिकाल० १ [30] गोयमा ! जहनेणं अंतोमुहुत्त०, उक्कोसेणं पुधकोडिआउपसु उववज्जति । लद्धी से तिसु वि गमपसु जद्देव पुढ विक्काइपसु उववज्जमाणस्स । संवेद्दो जहा एत्थ चेव असन्निपंचिदियस्स मज्झिमेसु तिसु गमपसु तद्देव निरवसेसो भाणियो ।
२९. जो ते ( संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंच ) पोते ज जघन्य स्थितिवाळो होय [ अने ते संज्ञी पं० तिर्यंचमां उत्पन्न याय ] तो ते जघन्य अन्तर्मुहूर्त आयुषत्राळा अने उत्कृष्ट पूर्वकोटीनी स्थितिवाळा संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिकमां उत्पन्न थाय. तेने पृथिवीकायिकमां उत्पन्न थता आज संज्ञी पंचेन्द्रियनी जे वक्तव्यता कही छे ते आ उद्देशकमां मध्यना चोथा, पांचमा अने छट्ठा ए ऋण गमकमां कहेवी. अने [ संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंचमां उत्पन्न थता ] असंज्ञी पंचेन्द्रियने मध्यना ऋण गमकमां जे संवेध कह्यो छे ते प्रमाणे अहिं कहे वो (६).
३०. जो ते पोते उत्कृष्ट काळनी स्थितिवाळो होय तो तेने प्रथम गमकनी पेठे कहेतुं. परन्तु स्थिति अने अनुबंध जघन्य तथा उत्कृष्ट पूर्वकोटी होय छे . काळादेशथी जघन्य अन्तर्मुहूर्त अधिक पूर्वकोटी अने उत्कृष्ट पूर्वकोटी पृथक्त्व अधिक त्रण पल्योपमएटलो काळ यावत् - गमनागमन करे ( ७ ).
३१. जो ते ज जीव ( उ० संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंच ) जघन्य स्थितिवाळा संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिकमां उत्पन्न थाय तो तेने एज पूर्वोक्त वक्तव्यता कहेवी. पण विशेष ए के काळादेशथी जघन्य अन्तर्मुहूर्त अधिक पूर्वकोटी अने उत्कृष्ट चार अन्तर्मुहूर्त अधिक चार पूर्वकोटी - एटलो काळ यावत् - गमनागमन करे (८).
३२. जो ते उत्कृष्टकाळनी स्थितिवाळा संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिकमां उत्पन्न थाय तो ते जघन्य अने उत्कृष्ट त्रण पल्योपमनी स्थितिवाळा सं० पं० तिर्यंचमां उत्पन्न थाय. बाकी बधुं पूर्वे कह्या प्रमाणे जाणवुं. पण विशेष ए के परिमाण अने अवगाहना आना त्रीजा गमकमां कह्या प्रमाणे जाणवां. भवादेशथी बे भव अने काळादेशथी जघन्य अने उत्कृष्ट पूर्वकोटी अधिक त्रण पल्योपम-एटलो काळ यावत्-गतिआगति करे (९).
३३. [प्र०] जो (सं० पं० तिर्यंचो ) मनुष्योथी आवी उत्पन्न थाय तो शुं संज्ञी मनुष्योथी आवी उत्पन्न याय के असंज्ञी मनुष्योथी आवी उत्पन्न थाय ! [उ०] हे गौतम ! तेओ संज्ञी अने असंज्ञी ए बन्ने प्रकारना मनुष्योथी आवी उत्पन्न थाय.
३४. [प्र०] हे भगवन् ! असंज्ञी मनुष्य, जे पंचेन्द्रिय तिर्यचयोनिकोमां उत्पन्न थवाने योग्य छे ते केटला काळनी स्थितिवाळा संज्ञी पं० तिर्यचमां उत्पन्न थाय ? [30] हे गौतम ! जघन्य अन्तर्मुहूर्त अने उत्कृष्ट पूर्वकोटीनी स्थितिवाळा संज्ञी पं० तिर्यंचमां उत्पन्न था. पृथिवीकायिकोमां उत्पन्न थनार असंज्ञी मनुष्यनी प्रथमना ऋण गमकमां जे वक्तव्यता कही छे ते अहीं प्रथमनात्रणे गमकम कवी. अने संवेध असंज्ञी पंचेन्द्रियना मध्यम त्रेण गमकमां कह्यो छे ते प्रमाणे अहिं कहेवो.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org