Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04

SR No.: 004643
Original Sutra Author: N/A
Author: Bechardas Doshi
Publisher: Dadar Aradhana Bhavan Jain Poshadhshala Trust
Total Pages: 442
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size: 15 MB

Page 117

शतक १८.-उद्देशक ४.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
उ०] गोयमा! पाणाइवाए, जाव-मिच्छादंसणसल्ले, पुढविकाइए, जाव-वणस्सइकाइए, सवे य बायरबोंदिधरा कलेवरा एए णं दुविहा जीवदया य अजीवदया य जीवाणं परिभोगत्ताए हषमागच्छंति । पाणाइवायवेरमणे, जाव-मिच्छादसणसल्लवि. वेगे, धम्मत्यिकाए, अधम्मत्थिकाए, जाव-परमाणुपोग्गले, सेलेसी(सिं) पडिवन्नए अणगारे एए णं दुविहा जीवदया य अजीवदधा य जीवाणं परिभोगत्ताए नो हच्चमागच्छन्ति, से तेण?णं जाव-नो हष्टमागच्छति ।
२. [प्र०] कति णं भंते ! कसाया पन्नत्ता ? [उ०] गोयमा ! चत्तारि कसायां पन्नत्ता, तं जहा-कसायपदं निरवसेसं माणियचं जाव-निजरिस्संति लोभेणं'।
. ३. [प्र०] कति णं भंते ! जुम्मा पन्नत्ता ? [उ०] गोयमा! चत्तारि जुम्मा पन्नत्ता, तं जहा-१ कडजुम्मे, २ तेयोगे; ३ दावरजुम्मे, ४ कलिओगे। [प्र०] से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ-जाव-कलियोए ? [उ०] गोयमा! जे णं रासी चउकएणं अवहारेणं अवहीरमाणे चउप्रजवसिए सेत्तं कडजुम्मे । जेणं रासी चउक्कएणं अवहारेणं अवहीरमाणे तिपञ्जवसिए सेतं तेयोए । जेणं रासी चउक्कएणं अवहारेणं अवहीरमाणे दुपज्जवसिए सेत्तं दावरजुम्मे । जे णं रासी चउक्कएणं अवहारेणं अवहीरमाणे एगपज्जवसिए सेत्तं कलिओगे। से तेणट्टेणं गोयमा! एवं बुच्चइ-जाव-कलिओए।
४. [प्र०] नेरइया णं भंते ! किं कडजुम्मा, तेयोगा, दावरजुम्मा, कलियोगा ४ ? [उ०] गोयमा ! जहन्नपदे कडजुम्मा, उक्कोसपदे तेयोगा, अजहन्नुक्कोसपदे सिय कडजुम्मा, जाव-सिय कलियोगा । एवं जाव-थणियकुमारा।
५. [प्र०] वणस्सइकाइयाणं पुच्छा। उ०] गोयमा! जहन्नपदे अपदा, उक्कोसपदे य अपदा, अजहन्नुकोसपदे सिय कडजुम्मा, जाव-सिय कलियोगा।
छे अने केटलाक परिभोगमा नथी आवता. [प्र०] हे भगवन् ! एम शा हेतुथी कहो छो के, 'प्राणातिपात वगेरे यावत्-केटलाक जीवना परिभोगमां आवे छे अने केटलाक जीवना परिभोगमा नथी आवता' ! [उ०] हे गौतम ! प्राणातिपात, यावत्-मिथ्यादर्शनशल्य, पृथिवीकायिक, यावत्-वनस्पतिकायिक अने बधा स्थूलाकारवाळा कलेवरधारी बेइंद्रियादिजीवो-ए बधा मळीने जीवद्रव्यरूप अने अजीवद्रव्यरूप बे प्रकारना छे, अने ते बधा जीवना परिभोगमा आवे छे. वळी प्राणातिपातविरमण, यावत्-मिथ्यादर्शनशल्य त्याग, धर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकाय, यावत्-परमाणुपुद्गल, तथा शैलेशी प्राप्त अनगार, ए बधा मळीने जीवद्रव्यरूप अने अजीवद्रव्यरूप बे प्रकारना छे, ते जीवना परिभोगमा आवता नथी. ते कारणथी एम का छे के, कोइ द्रव्यो परिभोगमा आवे छे अने कोइ द्रव्यो परिभोगमा पावतां नथी'.
कपाव.
२. [प्र०] हे भगवन् ! कषाय केटला कह्या छे । [उ०] हे गौतम ! चार कषायो कह्या छे. अहिं समग्र *कषायपद यावत्लोभना वेदन वडे ( आठकर्मप्रकृतिओनी) निर्जरा करशे'-त्यां सुधी कहे.
३.प्र०] हे भगवन् ! केटला युग्मो-राशिओ कह्यां छे, [उ०] हे गौतम ! चार युग्मो कह्यां छे, ते आ प्रमाणे-१ कृतयुग्म, कृतयुग्मादि चार २ योज, ३ द्वापरयुग्म ४ अने कल्योज. [प्र०] हे भगवन् ! कृतयुग्म यावत्-कल्योज, एम चार राशिओ कहेवानुं शुं कारण
राशिमो. उ० हे गौतम! जे राशिमांथी चार चार काढता छेवटे चार बाकी रहे ते राशि कृतयुग्म. जे राशिमांथी चार चार काढतां छेवटे त्रण बाकी रहे ते राशि त्र्योज. जेमाथी चार चार काढतां छेवटे बे बाकी रहे ते राशिने द्वापरयुग्म कहे छे, अने जे राशिमाथी चार चार काढतां एक बाकी रहे ते राशिने कल्योज कहे छे. ते माटे हे गौतम! यावत्-कल्योज राशि कहेवामां आवे छे.
४. [प्र०] हे भगवन् ! शुं नैरयिको कृतयुग्मराशिरूप छे, त्र्योज छे, द्वापरयुग्म छे के कल्योजरूप छे ! उ० हे गौतम! नैरयिकादि दंडकने
आश्रयी कृतयुग्मातेओ जघन्यपदे कृतयुग्म छे अने उत्कृष्टपदे त्र्योज छे. तथा अजघन्योत्कृष्टपदे--मध्यमपदे कदाच कृतयुग्मरूप होय, यावत्-कदाच कल्यो
दिवं अवतरण जरूप पण होय. ए प्रमाणे यावत्-स्तनितकुमारो सुची जाणq.
५. [प्र०] हे भगवन् ! वनस्पतिकायिको संबंधे प्रश्न. [उ०] हे गौतम! तेओ जघन्यपद अने. उत्कृष्टपदनी अपेक्षाए अपद छे. अर्थात् तेमां जिघन्य पद अने उत्कृष्ट पदनो संभव नथी. पण मध्यम पदनी अपेक्षाए कदाच कृतयुग्म अने यावत्-कदाच कल्योजरूप होय छे.
२* जुओ कषायपद प्रज्ञा०प० २८९-२९२.
५ 1 जघन्यपद अने उत्कृष्टपद नियत संख्यारूप छे अने ते नैरयिकादिने विषे काळान्तरे पण घटी शके छे, पण वनस्पतिने विषे घटी शकतुं नथी. कारण के जेटला जीवोनो मोक्ष थाय छे तेटला जीवो अनन्त राशि छतां पण छेवटे तेमांथी घटवाथी वे राशि अनियत खरूपे होय छे..