________________
३७६ श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक १५. महतिमहालया महश्चपरिसा जहा सिवे जाव-पडिगया । तए णं सावत्थीए नगरीए सिंघाडग० जाव-बहुजणो अन्नमनस्व जाव-पकवेइ-'जन्नं देवाणुप्पिया! गोसाले मंखलिपुत्ते जिणे जिणप्पलावी जाव-विहरद' तं मिच्छा । समणे मगवं महावीरे एवं आइक्खइ-जाव-परूवेइ-'एवं खलु तस्स गोसालस्स मंखलिपुत्तस्स मंखली नामं मंखे पिता होत्या । तए णं तस्स मंखलिस्स एवं चेव तं सवं भाणियचं, जाव-अजिणे जिणसई पगासेमाणे विहरद, तं नो खलु गोसाले मंखलिपुत्ते जिणे, जिणप्पलावी जाव-विहरद, गोसाले मंखलिपुत्ते अजिणे जिणप्पलावी जाव-विहरइ, समणे भगवं महावीरे जिणे जिणप्पलावी जाव-जिणसई पगासेमाणे विहरह' । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते बहुजणस्स अंतियं एयमटुं सोचा, निसम्म आसुरुत्ते, जाव-मिसिमिसेमाणे आयावणभूमीओ पञ्चोरुहह, आया० २ पञ्चोरुहित्ता सावत्यि नगरिं मझमज्झेणं जेणेव हालाहलाए कुंमकारीए कुंभकारावणे तेणेव उवागच्छइ, तेणेव उवागच्छित्ता हालाहलाए कुंभकारीए कुंभकारावणंसि आजीवियसंघसंपरिखुडे महया अमरिसं वहमाणे एवं यावि विहरह।
१०. तेणं कालेणं तेणं समएणं समणस्स भगवओमहावीरस्स अंतेवासी आणंदे नाम थेरे पगइभहए, जाव-विणीए, छटुंछट्टेणं अणिक्त्तेिणं तवोकम्मेणं संजमेणं तवसा अप्पाणं भावमाणे विहरइ । तए णं से आणंदे थेरे छट्टक्खमणपारणगंसि पढमाए पोरिसीए एवं जहा गोयमसामी तहेव आपुच्छइ, तहेव जाव-उच्च-नीय-मज्झिम. जाव-अडमाणे हालाहलाए कुंभकारीए कुंभकारावणस्स अदूरसामंते वीइवयइ । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते आणंदं थेरं हालाहलाए कुंभकारीए कुंभकारावणस्स अदूरसामंतेणं वीइवयमाणं पासइ, पासित्ता एवं वयासी-एहि ताव आणंदा! इओ एग महं उवमियं निसामेहि' । तए णं से आणंदे थेरे गोसालेणं मंखलिपुत्तेणं एवं वुत्ते समाणे जेणेव हालाहलाए कुंभकारीए कुंभकारावणे, जेणेव गोसाले मंत्रलिपुते तेणेव उवागच्छति । तए णं से गोसाले मंखलिपुत्ते आणंदं थेरं एवं वयासी-"एवं खलु आणंदा ! इतो चिरातीयाए अद्धाए केह उच्चावया वणिया अत्थत्थी, अस्थलुद्धा, अत्थगवेसी, अत्थकंखिया, अत्थपिवासा, अत्थगवेसणयाए णाणाविहविउलप
गोशालक जिन छे तेम वांदीने पाछी गइ. त्यार पछी श्रावस्ती नगरीमा शंगाटक-त्रिक मार्ग, यावत्-राजमार्गमा घणा माणसो परस्पर यावत्-प्ररूपणा करे
तनु के के हे 'देवानुप्रियो! मंखलिपुत्र गोशालक जिन थई जिननो प्रलाप करतो यावत् विहरे छे, ते मिथ्या-असत्य छे. श्रमण भगवान् महाकपन.
वीर एम कहे छे, यावद्-प्ररूपे छे के ए प्रमाणे खरेखर ते मंखलिपुत्र गोशालकने मंखलिनामे मंख (भिक्षाचरविशेष ) पिता हतो. हवे ते मंखलिने-इत्यादि सर्व यावत्-जिन नहि छतां जिन शब्दनो प्रकाश करतो विहरे छे–त्यां सुधी कहेवू. ते माटे मंखलिपुत्र गोशालक जिन नथी, परन्तु जिननो प्रलाप करतो यावद्-विहरे छे. श्रमण भगवान् महावीर जिन छे, अने जिनप्रलापी, यावत्-जिन शब्दनो प्रकाश करता विहरे छे.' त्यार बाद ते मंखलिपुत्र गोशालक घणा माणसो पासेथी आ कथन सांभळी, विचारी, अत्यन्त गुस्से थयो, यावत्-अतिशय क्रोधे बळतो ते आतापना भूमिथी नीचे उतर्यो, आतापनाभूमिथी नीचे उतरी श्रावस्ती नगरीना मध्य भागमा थईने ज्यां हालाहला कुंभारणनो कुंभकारापण-हाट छे त्यां आव्यो, आवीने हालाहला कुंभारणना कुंभकारापण-हाटमा आजीविक संघवडे सहित अत्यन्त अमर्षने धारण करतो ए प्रमाणे विहरवा लाग्यो.
उपरर्नु कथन १०. ते काळे अने ते समये श्रमण भगवान् महावीरना शिष्य आनन्द नामे स्थविर प्रकृतिना भद्र अने यावद्-विनीत हता. ते सांभळी गोशाल
छट्ठ छट्ठना निरन्तर तपकर्म करवावडे अने संयमवडे आत्माने भावित करता विहरता हता. हवे ते आनंद स्थविरे छट्टक्षपणना पारणाने भामंदने गोशाल- दिवसे प्रथम पौरुषीने विषे-इत्यादि गौतम स्वामीनी *पेठे रजा मागी, अने यावत्-ते उच्च, नीच अने मध्यम कुळमां यावत्-गोचरीए कनो समागम, भगवंतने वाळी भस्म
जता हालाहला कुंभारणना कुंभकारापण-हाटथी थोडे दूर गया. ते वखते मंखलिपुत्र गोशालके हालाहला कुंभारणना हाटथी थोडे दूर जा करवानी तेणे आ- आनन्द स्थविरने जोया, जोईने तेणे ए प्रमाणे कह्यु के 'हे आनन्द ! अहिं आव, अने एक मारुं दृष्टान्त सांभळ, ज्यारे मंखलिपुत्र गोशालके पेली धमकी, ते माटे तेणे कहेलु
ए प्रमाणे कयुं एटले ते आनन्द स्थविर ज्यां हालाहला कुंभारण- कुंभकारापण छे, अने ज्यां मंखलिपुत्र गोशालक छे त्या आल्या.' हवे वणिको दृष्टान्त. ते मंखलिपुत्र गोशालके आनंद स्थविरने आ प्रमाणे कयु-'हे आनन्द ! ए प्रमाणे खरेखर आजथी घणा काल पहेला अनेक प्रकारना धनना
अर्थी, धनना लोभी, धननी गवेषणा करनारा, धनना कांक्षी अने धननी तृष्णावाळा केटला एक वणिकोए धन मेळववा माटे अनेक प्रकारना पुष्कळ प्रणीत-सुन्दर भांड-वस्तुओ (अथवा करीयाणारूप भांडने) लईने तथा गाडी अने गाडाओना समूहवडे पुष्कळ अनाज अने पाणीरूप पाथेय ग्रहण करीने एक मोटी गामरहित, पाणीना प्रवाहरहित, सार्थादिकना आगमनरहित अने लांबा मार्गवाळी अटवीमा प्रवेश कर्यो.' त्यार पछी ते वणिकोनुं गामरहित, पाणीना प्रवाह रहित, सार्थादिकना आगमनरहित अने लांबा रस्तावाळी ते अटवीनो कंइक भाग गया पछी पूर्व लीधेलं पाणी अनुक्रमे पीतां पीतां खूट्यु. त्यारे पाणिरहित थयेला अने तृषाथी पीडाता ते वणिकोए परस्पर बोलावीने आ प्रमाणे का-'ए प्रमाणे खरेखर हे देवानुप्रियो ! आ गामरहित-इत्यादि यावत्-अटवीमां कंइक भाग गया पछी पहेला लीधेलं आपणु
*१. भग० ख०१०२ उ०५पृ. २८१.
Jain Education international
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org