________________
३६० श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक १४:-उद्देशक ८ १४. [प्र०] एस.णं भंते ! उंबरलट्ठिया उपहाभिया ३ कालमासे कालं किच्चा जाव-कहिं उववजिहिति ।[10] गोयमा! इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे पाडलिपुत्ते नगरे पाडलिरुक्खत्ताए पञ्चायाहिति । से णं तत्थ अन्चिय-वंदियजाव-भविस्सति । से गं भंते ! अणंतरं उच्चट्टित्ता-सेसं तं चेव जाव-अंतं काहिति।।
१५. तेणं कालेणं तेणं समएणं अम्मडस्स परिवायगस्स सत्त अंतेवासीसया गिम्हकालसमयंसि० एवं जहा उववाइए, जाव-आराहगा।
१६. बहुजणे णं भंते ! अन्नमन्नस्स एवमाइक्खइ, एवं खलु अम्मडे परिवायए कंपिल्लपुरे नगरे घरसए, एवं जहा उववाइए अम्मडस्स वत्तधया जाव-दहप्पइण्णो अंतं काहिति ।
१७. प्रा अस्थि भंते! अवाबाहा देवा २१० ता अस्थि ।प्र०सेकेणट्रेणं भंते! एवं वुच्चइ-'अचावाहा देवा' २१[उ.] गोयमा! पभू णं एगमेगे अवाबाहे देवे एगमेगस्स पुरिसस्स एगमेगंसि अच्छिपत्तंसि दिवं देविति, दिवं देवजुति, दिवं देवाणुभाग, दिवं बत्तीसतिविहं नट्टविहिं उवदंसेत्तए, णो चेव णं तस्स पुरिसस्स किंचि आबाई वा पबाहं वा उप्पाएइ, छविच्छेयं वा करेति, एसुहुमं च णं उवदंसेजा, से तेणटेणं जाव-'अवाबाहा देवा' २।
१८. [प्र०] पभू णं भंते! सके देविंद देवराया पुरिसस्स सीसं पाणिणा असिणा छिदित्ता कमंडलुमि पक्खिवित्तए ? [उ०] हंता पभू । [प्र०] से कहमिदाणि पकरेति ? [उ०] गोयमा ! छिदिया छिदिया च णं पक्खिवेजा, भिंदिया भिंदिया च णं पक्खिवेजा, कोट्टिया कोट्टिया च णं पक्खिवेजा, चुन्निया चुन्निया च णं पक्खिवेजा, तओ पच्छा खिप्पामेव पडिसंघाएजा, नो चेव गं तस्स पुरिसस्स किंचि आवाहं वा वाबाहं वा उप्पाएजा, छविच्छेदं पुण करेति, एसुहुमं च णं पक्खिवेजा।
उबरयष्टिका मरण पामी क्या ज
१४. प्र०] हे भगवन् ! [सूर्यनी] गरमीथी हणायेल, तृषाथी पीडायेल अने दवाग्निजाळथी बळी गयेल आ उंबरवृक्षनी शाखा मरणसमये काल करी क्यां जशे, क्या उत्पन्न थशे ? [उ०] हे गौतम! ते आज जंबूद्वीपना भारतवर्षमा पाटलिपुत्र नामना नगरमां पाटलिवृक्षपणे उत्पन्न थशे. अने त्यां ते अर्चित, वंदित अने यावत्-पूजनीय थशे. [प्र०] ते त्यांथी मरण पामी क्या जशे, क्या उत्पन्न थशे [उ०] ए बधुं पूर्वनी पेठे जाणवू, यावत्-सर्व दुःखोनो अन्त करशे.
१५. ते काले, ते समये अंबड परिव्राजकना सातसो शिष्यो ग्रीष्म कालना समयने विष विहार करता-इत्यादि बधुं *औपपातिक सूत्रमा कह्या प्रमाणे अहिं कहे. यावत्-'तेओ आराधक थया'-त्यां सुधी जाणवू.
र परिमाजक
१६. हे भगवन् ! घणा माणसो परस्पर आ प्रमाणे कहे छे के, 'अंबड परिव्राजक कांपिल्यपुर नगरमा सो घेर जमे छे'--इत्यादि बधुं औिपपातिक सूत्रमा कह्या प्रमाणे अंबडनी बधी वक्तव्यता कहेवी, यावत्-दृढप्रतिज्ञनी पेठे यावत्-'ते सर्व दुःखोनो अन्त करशे.'
भव्यावाच देक.
१७. [प्र०] हे भगवन् । शुं एम छे के अव्याबाध देवो ए 'अव्याबाध देवो' (पीडा नहि करनारा) कहेवाय छे! [उ.] हा गौतम ! एम छे. [प्र०] हे भगवन् ! शा हेतुथी एम कहेवाय छे के अव्याबाध देवो ए 'अव्याबाध देवो' छे! [उ०] हे गौतम! एक एक अव्याबाध देव एक एक पुरुषनी एक एक पापण उपर दिव्य देवर्धि, दिव्य देवद्युति, दिव्य देवानुभाव अने बत्रीश प्रकारना दिव्य नाट्यविधिने बतावी शकवा समर्थ छे, परन्तु ते पुरुषने स्वल्प के अधिक दुःख.थवा देतो नथी, तेम तेना अवयवनो छेद पण करतो नथी. एवी सूक्ष्मतापूर्वक (नाट्यविधि ) बतावी शके छे, ते हेतुथी अव्याबाध देवो ए 'अव्याबाध' (पीडा नहि करनार देवो) एम कहेवामां आवे छे.
इन्द्र कोहना माथाने १८. [प्र०] हे भगवन् ! देवना इन्द्र अने देवना राजा शक्र (कोइ) पुरुषना माथाने हाथवडे तरवारथी कापी नाखी कमंडलुमां तरवारथी कापी कम MIM नाखवा समर्थ छे ! [उ०] हा, समर्थ छे. [प्र०] ते ते वखते कमंडलमां केवी रीते नाखे ! [उ०] ते शक माथाने छेदी छेदीने, मेदी भेदीने, तेने जरा पण दुःख कूटी कूटीने अने चूर्ण करी करीने कमंडलुमां नांखे, अने त्यार पछी तुरतज (ते माथाना अवयवोने) मेळवे-एकठा करे, एटलु सूक्ष्म नधीय.
करी कमंडलमा नांखे, तेना अवयवोनो छेद करे तो पण ते पुरुषने जरा पण पीडा उत्पन्न न थाय.
१५ * जुओ औपपा० ५० ९३. "ग्रीष्मकाळे अंबडपरिव्राजकना सातसो शिष्योए गंगानदीना बन्ने कोठा उपर आवेला कांपिल्यपुरथी पुरिमताल नगर तरफ प्रयाण कयु. त्यार पछी तेओए ज्यारे अटवीमा प्रवेश क्यों त्यारे पूर्व साथे लीधेलं पाणी थइ रघु, त्यार बाद तरसथी पीडायेला तेओ पाणीनो मापनार कोह पण नहि मळवाथी अदत्तने नहि ग्रहण करतां अरिहंतने नमस्कारकरवापूर्वक अनशन लईने काल करीने ब्रह्मदेव लोकमा गया अने परलोकना आराधक थया. १६ 1 अंबडपरिव्राजक वैक्रियलब्धिना सामर्थ्यथी मनुष्योने विस्मय करवा माटे सो घेर जमे छे भने सो घेर पोते रहे छे. जुओ-औपपा. ५० ९६.
दृढप्रतिज्ञ संबन्धे जुओ राजप्र०प० १४९. १७ जे परने पीडा न करे ते अव्याबाध. १ सारखत, २ आदित्य, ३ वहि, ४ वरुण, ५ गर्दतोय, ६ तुषित, ७ अव्यायाध, ८ अन्यर्चा भने १७. रिष्ट-ए नव लोकान्तिक देवोमांना सातमा अव्यावाध नामे लोकान्तिक देव छे. तत्वार्थसूत्रमा वरुणने बदले अरुण भने अन्यर्चाने बदछे मरुत् ए नाम भापेलं छे, "सारखता-दित्य-बना-रुण-गर्दतोय-तुषिता-व्यायाध-मरुतोऽरिष्टाश्च (तत्त्वा० अ०४ सू. २६.).
Jain Education international
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org