________________
श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक १-उद्देशक १.
२१.प्र०-ते णं तेसिं पोग्गला कीसत्ताए भुजो भुजो २१.प्र०—हे भगवन् ! ते असुरकुमारोए खाधेला पुद्गलो के परिणमंति?
रूपे वारंवार परिणाम पामे ? २१.उ०—गोयमा ! सोइंदियत्ताए, सुरूवत्ताए, सुवण्णत्ताए, २१. उ०-हे गौतम ! श्रोत्रंद्रियपणे, सुरूपपणे, सुवर्णपणे, इट्टत्ताए, इच्छियत्ताए, भिजियत्ताए, उडत्ताए, णो अहत्ताए, सुह- इष्टपणे, इच्छितपणे, मनोहरपणे, ऊर्ध्वपणे, अधःपणे नहीं, सुखपणे चाए, णो दुहत्ताए मुजो मुज्जो परिणमंति.
__पण दुःखपणे नहीं; एवे रूपे ते पुद्गलो वारंवार परिणाम पामे. २२. प्र०-असुरकुमाराणं पुव्वाहारिया पोग्गला परिणया ?. २२. प्र०-हे भगवन् । असुरकुमारोए पूर्वे आहरेला पुद्गलो
परिणामने पाम्या? २२.३०-असुरकुमाराभिलावेण जहा णेरइयाणं, जाव-च- २२. उ०—हे गौतम! असुरकुमारना अभिलाप (उच्चार) लियं कम्मं निजरंति.
पूर्वक ए बधुं नैरयिकोनी पेठे कहे, यावत्-चालेला कर्मने निर्जरे छे. २३. प्र०-नागकमाराणं मंते । केवइयंकालं ठिती पचता? २३. प्र०-हे भगवन्! नागकुमारोनी स्थिति केटला
- काळ सुधी कही छे ? २३: उ०-गोयमा । जहण्णेणं दस वाससहस्साई, उक्को- २३. उ०-हे गौतम! तेओनी स्थिति ओछामा ओछी दश सेणं देसणाई दो पलिओवमाइं.
हजार वर्षनी अने वधारेमां वधारे काइक ऊणा बे पल्योपमनी
कही छे.
२४. प्र०-नागकुमारा णं मंते ! केवइकालस्स आणमंति २४. प्र०-हे भगवन् ! नागकुमारो केटले काळे श्वास ले षा? ४.
अने निःश्वास मूके! २४. उ०-गोयमा ! जहण्णेणं सत्तण्हं थोवाणं, उक्कोसेणं २४. उ०-हे गौतम ! तेओ जघन्ये सात स्तोके अने उत्कृष्टे मुहुत्तपुहुत्तस्स आणमंति वा. ४.
मुहूर्तपृथक्त्वे-बे मुहूर्तथी नव मुहूर्तनी अंदरना कोइ पण काळे
श्वास ले अने निःश्वास मूके. २५. प्र०—नागकुमारा णं आहारट्ठी ?.
- २५. प्र०-हे भगवन् ! नागकुमारो आहारना अर्थी छे ? २५. उ०–हता, आहारही.
२५. उ०-हे गौतम! हा, तेओ आहारना अर्थी छे. २६. प्र०-नागकुमाराणं भते! केवइकालस्स आहारहे २६ प्र०—हे भगवन् ! नागकुमारोने केटलो काळ गया समुप्पजइ ?.
पछी आहारनो अभिलाष उत्पन्न थाय छे ? २६. उ०-गोयमा! नागकुमाराणं दुविहे आहारे पन्नत्ते, ते २६. उ०-हे गौतम! तेओने बे प्रकारनो आहार कह्यो छे, जहाः--आभोगनिव्वत्तिए. अणाभोगनिव्वत्तिए य. तत्थ पंजे से ते आ प्रमाणे:-आभोगनिर्वर्तित अने अनाभोगनिर्वर्तित. तेमां अणाभोगनिव्वत्तिए से अणुसमयं अविरहिए आहारट्टे समुप्पज्जइ, जे अनाभोगनिवर्तित आहार छे तेनो अभिलाष निरंतर थाय छे. तत्थ णं जे से आभोगनिव्वत्तिए से जहण्णेणं चउत्थभत्तस्स,
तथा जे आभोगनिर्वर्तित आहार छे तेनो अभिलाष जघन्ये एक उक्कोसेणं दिवसपुहुत्तस्स आहारहे समुप्पज्जइ, सेसं जहा असुरकु
दिवस पछी अने उत्कृष्टे दिवसपृथक्त्व पछी थाय छे. बाकी बधुं माराणं, जाव-नो अचलियं कम्मं निजरंति. एवं सवनकमाराणं वि, असुरकुमारोनी पेठे जाणवू, यावत्-अचलित कर्मने निर्जरता नथी, जाव-थाणियकुमाराणं ति.
अने ए प्रमाणे सुवर्णकुमारोने पण कहे, तथा यावत्-स्तनितकुमारोने माटे पण जाणवु.
२१. अथ चतुर्विशतिदण्डकक्रमागतामसुरकुमारवक्तव्यतामाहः-'असुरकुमाराण' इत्यादि. तत्राऽसुरकुमारवक्तव्यता नारकवक्तव्यतावद् नेया, यतः 'ठिई उसासाऽऽहारे' इत्यादिगाथोक्तानि सूत्राणि.४०. 'परिणय, चिया' इत्यादिगाथागृहीतानि. ६. 'भेदिय, चिया' इत्यादिगाथागृहीतानि. १८. 'बंधो-दय-' इत्यादिगाथागृहीतानि. ८. तदेवं द्विसप्ततिः सूत्राणि नारकप्रकरणोक्तानि त्रयोविंशतावसुरादिप्रकरणेषु
मूलछायाः-१. ते तेषां पुद्गलाः कीदृशतया भूयो भूयः परिणमन्ति ! गौतम ! श्रोत्रेन्द्रियतया, सुरूपतया, सुवर्णतया, इष्टतया, ईप्सिततया, हृद्यतया, ऊर्ध्वतया, नो अधस्तया, सुखतया, नो दुःखतया भूयो भूयः परिणमन्ति. असुरकुमाराणां भगवन् ! पूर्वाहृताः पुद्गलाः परिणताः! गौतम! असुरकुमारामिलापेन यथा नैरयिकाणाम्, यावत्-चलितं कर्म निर्जरयन्ति, नागकुमाराणां भगवन् ! कियत्कालं स्थितिः प्रज्ञप्ता ? गौतम! जघन्येन दश वर्षसहस्राणि, उत्कृष्टेन देशोने द्वे पल्योपमे. नागकुमारा भगवन् ! कियत्कालेन आनमन्ति वा ?. ४. गौतम ! जघन्येन सप्तभिः स्तोकैः, उत्कृष्टेन मुहूर्तपृथक्त्वेन आनमन्ति वा. ४. नागकुमारा आहारार्थिनः ? हन्त, आहारार्थिनः. नागकुमाराणां भगवन् ! कियत्कालेन आहारार्थः समुत्पद्यते ? गौतम ! नागकुमाराणां द्विविधः आहारः प्रज्ञप्तः, तद्यथाः-आभोगनिर्वर्तितः, अनाभोगनिवर्तितश्च, तत्र योऽसावनाभोगनिवर्तितः सोऽनुसमयमविरहित आहारार्थः समुत्पद्यते, तत्र योऽसावाभोगनिवर्तितः स जघन्येन चतुर्थभकेन उत्कृष्टेन दिवसपृथक्त्वेन आहारार्थः समुत्पद्यते; शेषं यथा असुरकुमाराणाम, यावत्-नो अचलितं कर्म निर्जरयन्ति. एवं सुवर्णकुमाराणामपि, यावत्-स्तनितकुमाराणामितिः-अनु.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org