________________
शतक २.-उद्देशक ३.
पृथिवीओ केटली छे -सात.-रसप्रभा.-शर्कराप्रभा.-वालुकाप्रभा.-पंकप्रभा.-धूमप्रभा.-तमप्रभा.-तमतमाप्रभा.-सर्व जीवो नरकर्मा, पूर्व अनेकवार
उत्पन्न धया छे!-हा.-जीवाभिगमसूत्रनो बीजो उद्देशक.
२१. प्र०—केइ णं भंते ! पुढवीओ पण्णत्ताओ ! . २१. प्र०-हे भगवन् ! पृथिवीओ केटली कही छे !
२१. उ०-जीवाभिगमे नेरइयाणं जो बितिओ उद्देसो सो २१. उ०—हे गौतम! जीवाभिगम सूत्रमा कहेलो, नैरयिकोनो णेयव्वो. पुढवी ओगाहित्ता निरया संठाणमेव बाहलं, जाव०-. बीजो उद्देशक जाणवो. ते उद्देशकमां पृथिवीओ संबंधी हकीकत
छे, तथा नारको संबंधी, तेओनां संस्थान (शरीरना घाट ) संबंधी,
नरक पृथिवीनी जाडाइ संबंधी अने यावत्-बीजी पण हकीकतो छे. २२.प्र०-किं सव्वपाणा उववन्नपुवा ?
२२. प्र०-हे भगवन् ! शुं सर्व जीवो उपपन्नपूर्व छे अर्थात् शुं बधा जीवो रत्नप्रभा पृथिवीना त्रीश लाख नरकोमा आवी
गएला छे! २२. 30-हंता, गोयमा! असई, अदुवा अणंतक्खुत्तो.. २२. उ०-हे गौतम! हा, अनेकवार अथवा अनंतवार बधा: पुढवी-उद्देसो.
जीवो रत्नप्रभा पृथिवीना त्रीश लाख नरकोमा आवी गया छे. यावत्-पृथिवी उद्देशो कहेवो..
भगवंतसुहम्मसामिपणीए सिरीभगवईसुत्ते बीए सये तइओ उद्देसो सम्मतो.
१. अथ तृतीय आरभ्यते, अस्य चाऽयम् अभिसंबन्धः-'द्वितीयोदेशके समुद्घाताः प्ररूपिताः, तेषु च मारणान्तिकसमुद्घातः, तेन च समवहताः केचित् पृथिवीषु उत्पद्यन्ते' इति इह पृथिव्यः प्रतिपाद्यन्ते इत्येवंसंबन्धस्य अस्येदम् आदिसूत्रम्- 'कइ णं भंते ! पुढवीओ पण्णत्ताओ' इत्यादि. इह च जीवाऽभिगमे नारकद्वितीयोदेशके अर्थसंग्रहगाथा:-"पुढेवी ओगाहित्ता निरया संठाणमेव बाहल्लं, विक्खंभ
परिक्खेवो वण्णो गंधो य फासो य." सूत्रपुस्तकेषु च पूर्वार्धमेव लिखितम् , शेषाणां विवक्षितार्थानां यावच्छब्देन सूचितत्वाद् इति. तत्र • 'पुढवि' पृथिव्यो वाच्याः, ताश्च एवम्:-"केइ णं भंते ! पुढवीओ पण्णत्ताओ ? गोयमा! सत्त, तं जहा:-रयणप्पभा" इत्यादि. 'ओगाहित्ता निरयत्ति पृथिवीम् अवगाह्य कियहरे नारकाः? इति वाच्यम्, तत्र, अस्यां रत्नप्रभायाम्-अशीतिसहस्रोत्तरयोजनलक्षबाहल्यायाम् उपर्येकं योजनसहस्रम् अवगाह्य, अधोऽपि एक वर्जयित्वा, त्रिंशन्नरकलक्षाणि भवन्ति, एवं शर्कराप्रभादिषु यथायोगं वक्तव्यम्.
१. मूलच्छायाः-कति भगवन् । पृथिव्यः प्रज्ञप्ताः? जीवाभिगमे नैरयिकाणां यो द्वितीय उद्देशकः स ज्ञातव्यः. पृथिवीरवगाह्य निरयाः संस्थानम् एव बाहल्यम्, यावत्-. किं सर्वप्राणा उत्पन्नपूर्वाः ? हन्त, गौतम ! असकृद् अथवा अनन्तकृत्वः. पृथव्युद्देशकः-अनु.
१.प्र.छाया:-पृथिवीरवगाह निरयाः संस्थानमेव वाहल्यम् , विष्कम्भ-परिक्षपौ वर्णो गन्धश्च स्पर्शश्च. २. कति भगवन् ! पृथिव्यः प्रज्ञप्ताः ? गौतम ! सप्त, तद्यथाः-रत्नप्रभाः-अनु०
३४ भ० सू०
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org