________________
अनामिमत.
१२० श्रीरायचन्द्र-जिनागमसंग्रहे
शतक १.-उद्देशक ३० ५. हवे ते पूर्वोक्त बन्ने हेतुओ बन्ने स्थळे समान छे अने भगवंतने अभिमत छे. ए वातने दर्शावता कहे छे के:-[ 'जहा ते' इत्यादि] 'यथा' एटले ओम प्रयोग अने विनसावडे. 'ते' एटले तारा मतमा. अथवा आ सूत्र कहेवानुं बीजुं कारण कहे छे:-पूर्व सूत्रमा प्रयोगजन्य अने विलसाजन्य परिणाम सामान्य प्रकारे कसो छे अने सामान्य प्रकारनो विधि बधे स्थळे सरखी रीतिए होय तेवो नियम नथी, किंतु कोई अतिशयवाळा पदार्थमा ते सामान्य प्रकारनो विधि उलटी रीते पण होय. आ स्थळे भगवंत महावीर अतिशयवाळा छे अने तेमां पूर्वोक्त सामान्य प्रकारनो विधि तेज प्रकारे छे के जूदे प्रकारे छे, ए प्रमाणे आशंका करता प्रश्नकार कहे छे के:-['जहा ते' इत्यादि] 'ते' एटले तारा संबंधी अस्तित्व, बाकी पधुं पूर्व प्रमाणे ज जाणवं. हवे पूर्वोक्त स्वरूपवाळा अर्थनीज सत्यपणे प्रज्ञापनीयता दर्शाववा कहे छे के:-[ से पूर्ण' इत्यादि]. अस्तित्व अस्तित्वमा जाणवु अर्थात् सद् वस्तु सत्त्ववडे ज जणाववी. ['दो आलावग'त्ति] 'से पूर्ण भंते । अस्थित्तं अस्थित्ते गमणिज्ज' त्यांची मांडीने 'पओगसावित, वीससा वित' त्या सुधीनो एक आलापक जाणवो. कारण केते परिणामना भेदनो सूचक छे. अने 'जहा ते मैते! अत्थितं अत्थित्ते गमणिज' त्याथी मांडीने 'तहा मे अस्थित्तं अत्यित्ते गमणिज' त्या सुधीनो बीजो दंडक जाणवो. आ बीजो दंडक अस्तित्व अने नास्तित्वरूप परिणामनी समामता सूचवे छे. ए प्रमाणे भगवंत संबंधी वस्तुप्रज्ञापना विषयक समानता कहीने हवे ते ज समानताने शिष्यसंबंधे दर्शावता कहे छे के:-[जहा ते इत्यादि] 'यथा' एटले पोतानी अने पारकानी दरकार रास्या सिवाय समपणे कर्यु एवी प्रवृत्तिवडे, अथवा उपकार बुद्धिवडे, 'ते' एटले तारु, अर्थात् हे भगवन् ! जे तारामा अस्तित्वादिक छे, ते [ 'एत्य'ति] ते ज प्रकारे समानतापूर्वक के उपकार द्विवडे, आमा-मारामां-पासे रहेला शिष्यमा गमनीय छ। अने ['इह'ति] 'इह' एटले आ संसारिमा के पाखंडिकादि मनुष्यमा गमनीय छ। ए प्रश्न छे. अथवा 'एत्थं'ति] 'एत्थ' एटले जेम खास्मामा सुखप्रियत्वादि धर्मो गमनीय छे तेम आ परात्मामां पण ते सुखप्रियत्वादि धर्मो गमनीय छ। अथवा जेम प्रत्यक्ष अधिकरणार्थपणे 'एत्थंए 'एतद्' शब्दनु रूप गमनीय छे तेम ज 'इह ए पण 'एतत्' शब्दनु रूप गमनीय छ। कारण के ए बन्ने स्पो समान अर्थवाळां छे. ए प्रमाणे प्रसंग सहित कांक्षामोहनीय कर्मर्नु वेदन जणाव्युं छे.
कांक्षामोहबंधादि.
१२६.प्र०-जीवाणं भंते ! कंखामोहणिज कम्मं बंधंति । १२६.प्र०-हे भगवन् ! जीवो कांक्षामोहनीय कर्म बांधे छ ! १२६. उ०—हंता, गोयमा । बंधति.
१२६. उ०—हे गौतम ! हा, बधि छे. १२७. प्र०-कह णं भंते । जीवा कंखामोहणिज कम्म १२७. प्र०-हे भगवन् ! जीवो कांक्षामोहनीय कर्म केवी पंछति।
रीते बांधे छे ! १२७. उ०-गोयमा! पमादपञ्चया, जोगनिमित्तं च. १२७. उ०-हे गौतम! प्रमादरूप हेतुथी अने योगरूप
निमित्तथी जीवो कांक्षामोहनीय कर्म बांधे छे.. १२८. प्र०-से णं भंते ! पमाए किंपवहे ?
१२८. प्र०-हे भगवन् । ते प्रमाद शाथी प्रवहे छे-पेदा
थाय छे! १२८. उ०-गोयमा ! जोगप्पवहे.
१२८. उ०-हे गौतम! ते प्रमाद योगथी-मानसिक,
वाचिक अने कायिक व्यापारथी-पेदा थाय छे. १२९. प्र०-से णं भंते । जोए किंपवहे?
१२९. प्र०—हे भगवन् ! ते योग शाथी पेदा थाय छे ! १२९. उ०-गोयमा । बीरियप्पवहे.
१२९. उ०-हे गौतम । ते योग वीर्यथी पेदा थाय छे. १३०. प्र० से णं भंते ! वीरिए किंपवहे ।
१३०. प्र०—हे भगवन् ! ते वीर्य शाथी पेदा थाय छे ! १३०. उ०-गोयमा ! सरीरप्पवहे.
१३०. उ०-हे गौतम | ते वीर्य शरीरथी पेदा थाय छे. १३१.प्र०—से णं भंते । सरीरे किंपवहे ?
१३१. प्र०-हे भगवन् ! ते शरीर शाथी पेदा थाय छे ! १३१. उ०-गोयमा । जीवप्पवहे. एवं सति अस्थि उहाणेइ १३१. उ०—हे गौतम 1 ते शरीर जीवधी पेदा थाय छे. पा, फम्मेइ वा, बलेइ वा, वीरिएइ था, पुरिसक्कारपरिकमेइ वा. अने ज्यारे तेम छे तो उत्थान, कर्म, बल, वीर्य अने पुरुषकार
पराक्रम छे. १३२.३०-से णणं भंते । अप्पणा चेव उदीरेइ, अप्पणा १३२. प्र० हे भगवन् । शं जीव पोतानी मेळे ज तेने व गरहइ, अप्पणा चेव संवरह ?
उदीरे छे! पोतानी मेळे ज तेने गहें छे! अने पोतानी मेळे ज तेने संवरे छे !
१. मूलच्छायाः-जीवा भगवन् | काडामोहनीयं कर्म बनन्ति हन्त, गौतम | वनन्ति. कथं भगवन् । जीवाः कावामोहनीयं कमै बभ्रन्ति । गौतम | प्रमादप्रत्ययात् , योगनिमित्तं च. तद् भगवन् ! प्रमादः किंप्रवहः ! गौतम! योगप्रवहः. तद् भगवन् । योगः किंप्रवहः । गौतम! वीर्यप्रवहः. तर भगवन् । वीर्य किप्रयहम् ? गौतम ! शरीरप्रवहम् . तद् भगवन् । शरीर किंप्रवहम् गौतम ! जीवप्रवहम् . एवं सति अस्ति उत्थानमिति वा, कर्मेति पा, बलमिति वा, वीर्य मिति था, पुरुषकारपराक्रम इति वा. तद् नूनं भगवन् । आत्मना चैव उदीरयति, आत्मना चैव गर्हति, आत्मना चैव संघृणोति :-अनु.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.