________________
કૃષ્ણ
૨૪ ]
દર્શન અને ચિંતાન. સરખામણી
(૧)
ગભ હરણઘટના મહાવીર જબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં અસુરેનો ઉપદ્રવ મટાડવા. બ્રાહ્મણકુણ' નામનું ગામ હતું. ત્યાં દેવોની પ્રાર્થનાથી અવતાર લેવાનું વસતા ઋષભદત્ત નામના બ્રાહ્મણની નકકી કરી વિષણુએ ગમાયા નામની દેવાનન્દા નામની સ્ત્રીના ગર્ભમાં નન્દન- પિતાની શક્તિને બોલાવી. પછી મુનિને જીવ દશમા દેવલોકમાંથી તેને સંબોધી વિષ્ણુએ કહ્યું કે તું. ચુત થઈ અવતર્યો. ત્યાશીમે દિવસે જા અને દેવકીના ગર્ભમાં જે મારે ઈન્દ્રની આજ્ઞાથી તેના સેનાધિપતિ શેષ અંશ આવેલું છે તેને ત્યાંથી નૈમેષી દેવે એ ગર્ભને ક્ષત્રિયકુડ સંકર્ષણ (હરણ) કરી વસુદેવની જ નામના ગામના નિવાસી સિદ્ધાર્થ બીજી સ્ત્રી રોહિણીના ગર્ભમાં દાખલ ક્ષત્રિયની ધર્મપત્ની ત્રિશલા રાણુના કર. જે પછી બળભદ્ર રામરૂપે, ગર્ભમાં બદલી તે રાણીના પુત્રરૂપ અવતાર લેશે અને તું નન્દપત્ની ગર્ભને દેવાનન્દાની કક્ષમાં સ્થા. યશોદાને ત્યાં પુત્રીરૂપે અવતાર. તે વખતે તે દેવે એ બન્ને માતા
પામીશ. જ્યારે હું દેવકીના આઠમા. એને સ્વશક્તિથી ખાસ નિદ્રાવશ ગર્ભરૂપે અવતાર લઈ જન્મીશ ત્યારે કરી બેભાન જેવાં કર્યાં હતાં. નવ
તારે પણ યશોદાને ત્યાં જન્મ થશે. માસ પૂરા થતાં ત્રિશલાની કમિથી પુત્રરૂપે જન્મ પામેલ તે જીવ એ જ
સમકાળ જન્મેલ આપણા બન્નેનું એક ભગવાન મહાવીર. ગર્ભહરણ કરાવ્યા
બીજાને ત્યાં પરિવર્તન થશે. વિષ્ણુની પહેલાં એની સૂચના ઇન્દ્રને તેના
આજ્ઞા શિરોધાર્ય કરી તે યોગમાયા આસનકમ્પથી મળી. આસનકમ્પના શક્તિએ દેવકીને ભેગનિદ્રાવશ કરી કારણને ઇન્દ્ર વિચાર કર્યો ત્યારે સાતમે મહિને તેની કુક્ષિમાંથી શેષ, તેને જણાવ્યું કે તીર્થકર માત્ર શબ્દ ગર્ભનું રહિણીની કક્ષમાં સંહરણ અને ઉચ્ચ ક્ષત્રિયકુળમાં જ જન્મ લઈ કર્યું. આ ગર્ભસંહરણ કરાવવાને શકે, તેથી તુચ્છ, ભિક્ષુ અને નીચ વિષ્ણુને હેતુ એ હતો કે કંસ, જે એવા બ્રાહ્મણકુળમાં મહાવીરના દેવકીથી જન્મ પામતા બાળકોની જીવનું અવતરવું યોગ્ય નથી. એમ ગણતરી કરતો હતો અને આઠમા વિચારી તેણે પિતાના કલ્પ પ્રમાણે બાળકને પિતાને પૂર્ણ વૈરી માની. પિતાના અનુચર દેવ દ્વારા યોગ્ય તેના નાશ માટે તત્પર હતા, તેને એ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org